بیماری های کبدی در گربه ها

بیماری های کبدی در گربه ها کاملا رایج است اما درمان آن ها دشوار است. علت این بیماری می تواند آماس، سرطان، عفونت ها یا کبد چرب باشد. علایم بیماری شامل زردی، کم شدن اشتها، ادرار نارنجی رنگ، کاهش انرژی و موارد بیشتری ست. درمان بیماری بر روی درمان پشتیبان و مدیریت کردن علایم متمرکز است. کبد اندام بسیار مهمی برای گربه هاست. کبد همه کار برای آنان می کند، از گرفتن انرژی از غذا تا بند آوردن خون ریزی. بیماری های کبدی در گربه ها کاملا رایج است و می توانند به عواقب ویرانگری ختم شوند. متاسفانه درمان بیماری های کبدی دشوار است. آگاهی زودهنگام از بیماری، بهترین روش برای کمک به گربه ی شماست. برای این که بفهمید چه چیز منجر به بیماری های کبدی می شود، چگونه علائم را تشخیص بدهیم و چه چیزهایی برای درمان گربه ی شما نیاز است، بیشتر بخوانید.

 

مشکلات کبد در گربه ها

کبد اندامی بسیار حیاتی در سلامت کلی گربه ی ماست. کبد مواد مغذی غذا را به انرژی و داروها را به معالجه های موثر تبدیل می کند. ویتامین ها و مواد معدنی تا زمانی که بدن گربه به آن ها نیاز داشته باشد، در کبد ذخیره می شوند. کبد نقش های فراوانی در فرایند سوخت وساز دارد. این بدان معناست که کبد در بسیاری از فرایندهایی که برای زنده ماندن حیاتی هستند، کمک می کند.  کبد در زیر قفسه ی سینه ی گربه یافت می شود.

ماهیچه ای به نام دیافراگم قفسه ی سینه را (همراه قلب و ریه ها) از بطن (همراه کبد، سیستم گواره روده ای، کلیه هاو غیره) جدا می کند. کبد در میان دیافراگم و شکم قرار دارد. کیسه ی صفرا ساختاری ست که در میان کبد قرار دارد و پر از زرداب است و غذا را می سوزاند. کبد اندامی گرد، نرم و با رنگ قهوه ای متمایل به قرمز به نظر می رسد و چندین بخش به نام لُب در آن وجود دارد. به علت این که کبد بسیاری از فرایندهای حیاتی را فراهم می کند، اگر دچار بیماری شود بر کل بدن اثر می گذارد: انرژی ناشی از غذا کاهش می یابد، ویتامین ها و مواد معدنی غیرقابل استفاده می شوند، بدن نمی تواند داروها را به شکل موثری پردازش کند، خون بند نمی آیند و موارد بیشتر.

انواع بیماری کبدی در گربه ها

چهار زیرمجموعه برای انواع بیماری کبدی در گربه ها وجود دارد. آن ها شامل موارد زیر هستند:

• آماس
• کبد چرب
• سرطان (نوبافت)
• عفونت ها

تمام این گونه های بیماری کبدی گربه سان، علایم بسیار مشابهی دارند. بنابراین شما نمی توانید براساس حال گربه تان علایم را از یکدیگر تشخیص دهید. آماس بدان معناست که جایی در کبد دچار التهاب شده است. آماس می تواند اولیه یا ثانویه باشد. آماس اولیه بدان معناست که خودِ کبد دلیل التهاب آن است. گرچه ممکن است کبد به علت بیماری های دیگری یا حتی التهاب اندام دیگری که در مجاورت یا مرتبط با کبد است، دچار آماس شود. رایج ترین بیماری آماس کبد در گربه ها، تورم کبد و مجاری صفراوی نامیده می شود که جز آماس اولیه است و کیسه ی صفرا را درگیر می کند. گستره ی این بیماری از خفیف تا شدید است.

کبد چرب زمانی اتفاق می افتد که سلول های کبد، چربی زیادی را ذخیره کنند که باعث می شود کبد قادر به سوزاندن غذا برای انرژی نباشد. در حالی که گربه های دارای اضافه وزن ریسک بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند (به علت داشتن چربی بدنی بیشتر)، گربه هایی با وزن سالم نیز می توانند به کبد چرب دچار شوند. وقتی که این بیماری تشخیص داده شود، معمولا از متعادل تا شدید در نظر گرفته می شود. سرطان علت احتمالی بیماری کبدی در گربه هاست و اغلب شدید است.

بیماری کبدی عفونی می تواند توسط پاتوژِن های گوناگونی ایجاد شود (ویروس ها، انگل ها و قارچ ها). عفونت کم ترین علت رایج برای بیماری های کبدی در گربه هاست. عفونت می تواند از خفیف تا شدید باشد.

 

علایم بیماری های کبدی در گربه ها

معمولا بیماری های کبدی علائم مبهمی را در گربه ها به وجود می آورند، مانند تغییر اشتها و تغییر رفتار. لیستی قابل فهم از علایم احتمالی شامل موارد زیر است:

• کاهش وزن
• کاهش (یا نداشتن) اشتها
• کاهش سطح فعالیت
• جاری شدن بزاق یا استفراغ
• اسهال
• تغییر رفتار با جعبه های کوچک
• تغییر رفتار (مانند مخفی شدن)
• ردهای زرد بر روی پوست و سفیدی چشم ها
• ادرار نارنجی رنگ
• بزرگ شدن شکم (بطن)
• افزایش تشنگی یا ادرار کردن

یکی از شاخص ترین علایم بیماری های کبدی در گربه ها، زردی ست که به آن یرقان نیز می گویند. زردی هنگامی اتفاق می افتد که پوست و هم چنین سفیدی چشم ها کمی به زردی می گرایند. تایید اینکه آیا این زردی توسط کبد گربه ی شما ایجاد شده است، نیاز به انجام آزمایش دارد.

 

دلایل بیماری های کبدی در گربه ها

یکی از رایج ترین دلایل بیماری کبدی در گربه ها کلانژیک است که با نام تورم کبد و مجاری صفراوی نیز شناخته می شود. همانطور که پیش از این گفته شد، این مشکل به دلیل آماس به وجود می آید و 25% از موارد بیماری کبدی گربه سان را در بر می گیرد.

نظریه ای در باب اینکه چرا آماس اتفاق می افتد شامل این است: باکتری مسیر خود را از سیستم گواره روده ای به سمت مجرای صفرا پیدا می کند و به درون مجرا و کیسه ی صفرا نفوذ می کند. (اتصالاتی از کیسه ی صفرا به کبد و روده ها.) بیماری های مختلفی وجود دارند که ممکن است آماس ثانویه را در کبد به وجود آورند. برای مثال: کبد می تواند به دلیل آماس لوزالمعده (التهاب پانکراس) یا بیماری التهاب روده (التهاب شکم یا روده ها) دچار آماس شود. درون بدن گربه پانکراس، شکم و قسمتی از روده ها به صورت فیزیکی به کبد نزدیک هستند.

کبد چرب به علت بیماری ای که منجر به کاهش اشتها در گربه ها می شود به وجود می آید. این بدان معناست که تقریبا هر بیماری ای می تواند به کبد چرب منجر شود زیرا گربه ها معمولا به وقت ناخوشی کم اشتهایی را تجربه می کنند. این بیماری بیشتر در گربه های بسیار چاق رایج است زیرا آن ها چربی های ذخیره شده ی زیادی دارند.

دلایل رایج کبد چرب شامل: دیابت شیرین، چاقی بیش ازحد، آماس لوزالمعده، بیماری کلیوی یا استرس شدید هستند. رژیم غذایی با بسیاری از این بیماری ها مرتبط است و نقش مهمی را در سلامت کلی گربه ی شما ایفا می کند.

سرطان کبد کم تر در بین گربه ها رایج است. رایج ترین گونه ی سرطان که بر کبد اثر می گذارد، سرطان لنفوم (که در بسیاری از اندام ها یافت می شود) و کارسینوم مجرای صفرا است. (که به خصوص در مجرای زرداب کیسه ی صفرا یافت می شود.) برخی از این سرطان ها گزینه های شیمی درمانی دارند که به بیماری خاص هر گربه بستگی دارد.

بیماری های عفونی نیز می تواند منجر به بیماری کبدی در گربه ها شود. پاتوژن های بسیاری هستند که می توانند بر روی کبد تاثیر بگذارند. این پاتوژن ها شامل این موارد می شوند:

• قارچ مانند هیستوپلاسموز
• انگل ها مانند توکسوپلاسموز
• جانوران تک یاخته ای مانند سیتازون
• ویروس ها مانند پریتونیت عفونی گربه سان (FIP)

 

تشخیص گربه های دچار بیماری کبدی

بیماری کبدی اغلب با انجام آزمایش خون تشخیص داده می شود. بعد از اینکه دام پزشک گربه ی شما را معاینه می کند و به توضیحات شما از علایمی که در خانه می بینید گوش فرا می دهد، به طور قطع برای ارزیابی سلامت کلی گربه آزمایش خون را توصیه می کند. در آزمایش خون چندین نشانه ی افشاگر برای اینکه کبد دچار آماس شده است وجود دارد. اگر چه آزمایش روتین خون دلیل بیماری را اعلام نخواهد کرد.

آزمایش های خاصی برای دلایل عفونی وجود دارند و ممکن است پزشک، این آزمایش ها را توصیه کند. بافت برداری رایج ترین آزمایش پیشنهادی برای مشخص شدن دلیل بیماری کبدی ست. بافت برداری یعنی هنگامی که جراح، بخش بسیار کوچکی از اندام را بازیابی می کند تا آن را به یک متخصص (بافت آسیب شناس) ارسال کند. آن بخش زیر میکروسکوب بازبینی می شود. آن ها می توانند سلول های کبد را از این طریق ببینند.

بافت برداری نیازمند نوعی از جراحی ست. لاپاروسکوپی یا استفاده از دوربینی کوچک که به وسیله ی بریدگی کوچکی وارد بطن می شود، می تواند در بافت برداری مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از دام پزشکان چنین ابزاری را در اختیار ندارند پس آن ها، بریدگی کوچکی در وسط شکم گربه ی شما ایجاد می کنند تا تکه ی بسیار کوچکی از کبد را بردارند. در طول جراحی، با کشت کبد یا صفرا، مشخص می شود که چه نوعی از باکتری می تواند علت تورم کبد و مجاری صفراوی باشد. این کار به انتخاب آنتی بیوتیک مناسب کمک می کند.

سونوگرافی روشی برای بازبینی ظاهر کبد بدون انجام جراحی ست. سونوگرافی می تواند به تشخیص این که آیا توده ای در کبد وجود دارد یا اینکه چه قسمت های از کبد گربه ی شما تحت  تاثیر قرار گرفته است، کمک کند. سونوگرافی برای ارزیابی دیگر اندام های مجاور کبد که می توانند دلیل آماس آن باشند نیز استفاده می شود. اگرچه سونوگرافی لزوما نمی تواند دلیل خاص بیماری کبدی را به ما بدهد. مگر اینکه بیماری به دلیل آماس ثانویه و توسط اندام های مجاور به وجود آمده باشند.

 

مداوای بیماری کبدی گربه

تمام بیماری های کبدی در گربه به خصوص کبد چرب، با درمان پشتیبان مداوا می شوند. این بدان معناست که دام پزشکان علائم را مداوا می کنند، زیرا ما نمی توانیم خود کبد را مداوا کنیم. با پشتیبانی از سلامت کلی گربه مان، ما به کبد فرصت می دهیم تا خودش بهبود پیدا کند. بسیاری از اوقات گربه هایی با بیماری کبدی، آب بسیاری از دست داده اند، پس ممکن است به بستری و مایعات درون رگی نیاز پیدا کنند. گاهی اوقات اگر بیماری کبدی ملایم باشد، گربه ها می توانند به جای بستری شدن در بیمارستان، مایعات زیرپوستی را یک بار دریافت کنند.

یکی دیگر از نشانه های بیماری کبدی این است که گربه ها تمایلی به غذای گربه خوردن ندارند. بدون غذا گربه ی شما قادر به بهبود یافتن نیست. بنابراین بعضی از گربه ها به اندازه ی دارو، نیازمند لوله ی غذارسانی هستند تا به اشتهای آنان کمک کند. این لوله را با جراحی کوچکی روی کناره ی گردن گربه ی شما قرار می دهند. به جای این که گربه نیاز به دهانش داشته باشد، والدین گربه ها می توانند مواد مغذی را از طریق لوله برای او فراهم کنند. دیگر دلایل اصلی بیماری کبدی، درمان های تخصصی تری دارند. ممکن است بیماری کبدی به همراه درمان پشتیبان و با انواعی از داروها معالجه شود.

 

داروهایی برای درمان بیماری کبدی در گربه ها

برخی از انواع داروها که برای گربه های دارای بیماری کبدی استفاده می شوند شامل موارد زیر است:

آنتی بیوتیک ها: تورم کبد و مجاری صفراوی نیازمند معالجه با آنتی بیوتیک ها هستند. رایج ترین آن  ها آموکسی سیلین – کلاوولانیک اسید و اِنروفِلوکساسین هستند.

داروهای ضدتهوع: این داروها حالت تهوع و استفراغ را کاهش و اشتهای گربه را افزایش می دهند. مثال ها شامل ماروپیتانت یا اندانسترون هستند.

محرک های اشتها: این داروها بلافاصله اشتها را افزایش می دهند. مثال ها شامل میرتازاپین یا سیپروهپتادین هستند.

داروهای اسید صفرا: به طور کلی این داروها همراه با داروهای تورم کبد و مجاری صفراوی تجویز می شوند تا احتمال سنگ صفرا را کاهش دهند. مثالی برای این دارو شامل اورسوداکسی کولیک اسید است.

داروهای سرکوب کننده ی سیستم ایمنی: استروییدها (به عبارت دیگر پردنیزولون) یا داروهای دیگری که سیستم ایمنی را کاهش می دهند، آماس کبد را نیز بدین نحو کاهش می دهند. مثال ها شامل پردنیزولون و کلرامبوسیل هستند.

داروهای مخصوص درد: ممکن است این دارو، به خصوص برای گربه هایی با تورم کبد و مجاری صفراویی یا پانکراتیک که می تواند همراه با بیماری کبدی اتفاق بیوفتد، نیاز باشد. مثال برای این دارو شامل بوپرنورفین است.

داروهای حرکتی: این داروها احشاء را وادار به عمل می کنند تا اشتها را افزایش دهند. مثال ها شامل متاکلوپرامید یا سیزاپراید هستند.

داروهای محافظ کبد: این داروها اثرات سم بر روی کبد را کاهش می دهند. مثال ها شامل اس-آدنوزیل متیونین  (SAM-e) و سیلیبین هستند.

مکمل ها: اگر گربه ها در سطح پایینی از بیماری هستند می توانند از مکمل های ویتامین B بهره مند شوند.

 

هزینه ی کلی برای درمان بیماری کبدی در گربه ها

موردهای خفیف بیماری کبد گربه سان می توانند بین 300 تا 500 دلار هزینه بر باشند. بسیاری از موارد بیماری کبدی شرایط بدتری از سطح خفیف دارند. بنابراین اگر گربه ی شما نیازمند بستری شدن است و بسته به این که تا چه حد بیمار است، هزینه می تواند مقداری بین 800 تا 3000 دلار باشد.

 

چگونه از بیماری کبدی گربه پیش گیری کنیم.

برخی از روش هایی که از بیماری کبدی گربه پیش گیری می کنند شامل موارد زیر است:

• گربه ی خود را در وزنی سالم نگه دارید.
• سالانه نزد دام پزشک بروید و هر زمانی که لازم شد آزمایش خون را انجام دهید.
• به محض این که متوجه ی علائمی نگران کننده شُدید با دامپزشک خود تماس بگیرید. به خصوص اگر اشتهای گربه کاهش یافته و یا به کل آن را از دست داده است.
• هر ماه از ضدکنه استفاده کنید.
• گربه ی خود را درون خانه نگه دارید تا او با گربه های ناشناس تماسی نداشته باشد و در معرض انگل و سم های بلعیدنی قرار نگیرد.
• کلیه ی مواد سمی را از دسترس دور نگه دارید تا گربه ی شما به آن ها دسترسی نداشته باشد.