عفونت دستگاه ادراری در گربه ها

•  به ندرت دچار عفونت دستگاه ادراری در گربه ها ایجاد می شود ولی تشخیص عفونت ادراری در گربه ها، کار دشواری است.
• داشتن بعضی از بیماری ها، سنگ و کریستال در ادرار و حتی برخی از داروها باعث عفونت ادراری در گربه ها می شوند.
• مشکل در دفع ادرار، تکرر ادرار و خون در ادرار از جمله علائم این بیماری هستند.
• درمان عفونت ادراری به آنتی بیوتیک نیاز دارد و در برخی موارد نادر با استفاده از داروهای ضدقارچ درمان می شود.

به سختی می توان فهمید که آیا گربه دچار عفونت ادراری شده است یا نه. با اینکه گربه ها به ندرت دچار عفونت ادراری می شوند ولی شناخت این بیماری مهم است زیرا درمان نکردن این بیماری باعث گسترش عفونت به کلیه ها می شود.

ممکن است یک سوم گربه ها هیچ علامتی از عفونت ادراری را نداشته باشند، در حالی که دو سوم آنها به شدت بیمار می شوند. اغلب وجود بیماری زمینه ای در گربه ها باعث عفونت ادراری در آن ها می شود؛ بنابراین در این موارد آزمایش و بررسی بسیار مهم است. در ادامه با نحوه ی کنترل این بیماری در گربه ها آشنا خواهیم شد.

عفونت ادراری چیست؟

عفونت ادراری زمانی اتفاق می افتد که باکتری ها و در برخی موارد نادر، قارچ ها باعث عفونت دستگاه ادراری می شوند. دستگاه ادراری شامل کلیه ها و مجاری ادراری می شود. ادرار برای دفع شدن این مسیرها را به ترتیب طی می کند:

• کلیه ها
• میزنای
• مثانه
• میز راه (مجرای ادرار)
• اندام تناسلی

عفونت دستگاه ادراری همان سیستیت (التهاب مثانه) نیست. سیستیک، التهاب مثاته است که در گربه ها نسبتا شایع است. عفونت دستگاه ادراری فقط یک تا سه درصد کل مواردِ التهاب مثانه را شامل می شود و همان طور که گفته شد بیماری نادری است به عبارت دیگر نهایتا فقط در سه درصد از موارد التهاب مثانه، عفونت ادراری اتفاق می افتد.

به دلایل نامعلوم، گربه هایی که ۱۰ سال یا بیشتر سن دارند نسبت به گربه های کم سن و سال بیشتر دچار عفونت ادراری می شوند. هیچ نژاد خاصی از گربه ها که مستعد عفونت ادراری باشد، هنوز شناخته نشده است.

گربه هایی که دچار عفونت ادراری می شوند علائمی دارند که بسیار باعث ناراحتی و بی قراری آنها می شود.  بدون درمان مناسب، عفونت ممکن است تا کلیه ها گسترش پیدا کند؛ در این صورت بیماری خطرناک و مرگبار پیلونفریت ممکن است ایجاد شود.

چه عواملی باعث عفونت ادراری در گربه ها می شود؟

دستگاه ادراری گربه می تواند از عفونت جلوگیری کند و ادرار به طور معمول عاری از میکروب (باکتری و قارچ) است.

در گربه ها، بیماری ها و شرایط زیر ممکن است باعث عفونت مجاری ادراری شود:

• بیماری های سیستمیک مانند دیابت ملیتوس، نارسایي کلیوی و پرکاری تیروئید
• سنگ یا کریستال در دستگاه ادراری (تشکیل سنگ مجاری ادراری)
• بی اختیاری ادرار
• ناهنجاری در ساختار دستگاه ادراری مانند بیماری در اندام تناسلی
• بستری شدن که مستلزم سوندگذاری باشد
• استفاده از داروهایی که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شوند

برای کنترل مشکلات دستگاه ادراری، رژیم غذایی بسیار مهم است. اما نقش رژیم غذایی در ایجاد عفونت ادراری ثابت نشده است.

چون هیچ نژاد خاصی از گربه ها مستعد عفونت ادراری تشخیص داده نشده است بنابراین هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد عوامل ژنتیکی در عفونت ادراری نقش دارند.

علائم عفونت دستگاه ادراری در گربه ها

علائم عفونت ادراری در گربه ها شبیه علائم التهاب مثانه است چون هر دو بیماری باعث ناراحتی در دستگاه ادراری می شوند. به این نکته ی مهم توجه داشته باشید که همه ی گربه ها علائم بیماری شان را نشان نمی دهند. در یک بررسی  مطالعاتی در مورد گربه هایی که عفونت ادراری داشتند، مشخص شد که ۳۵ درصد از آنها هیچ علائمی از عفونت را نشان نمی دادند.

موارد زیر از جمله علائمی هستند که ممکن است در گربه ها ببینید:

• بیرون از ظرف خاک (لوازم و جای توالت گربه) ادرارکردن
• تغییر در تعداد دفعات ادرار کردن (تکرر ادرار)
• مشکل در دفع ادرار (گربه مدتی طولانی در ظرف خاک می ماند ولی مقدار کمی ادرار می کند یا اصلا ادرار نمی کند)
• میو میو کردن یا ناله کردن در هنگام دفع ادرار
• تغییر رنگ ادرار (زرد تیره، قهوه ای یا قرمز شدن رنگ ادرار)
• پرنوشی
• پرادراری
• تغییر در رفتار (پنهان شدن یا کم خوردن غذا)
• لیس زدن ناحیه ی زیر دم
• ترشحات عفونی از اندام تناسلی

تشخیص عفونت ادرای در گربه ها

دامپزشک برای تشخیص این بیماری به بررسی آزمایش ادرار گربه نیاز خواهد داشت . بررسی آزمایش ادرار گربه، اولین و ضروری ترین اقدام برای بررسی غلظت ادرار و  تشخیص وجود باکتری و سلول های غیرعادی در ادرار است. به طور معمول، دامپزشک متوجه می شود که ادرار گربه رقیق تر از حالت عادی است و ممکن است که خون، گلبول سفید (نشانه ی التهاب مجاری ادراری)، کریستال یا باکتری در ادرار تشخیص داده شود.

همه ی نمونه های ادرار به طور واضح، نشانه های عفونت و وجود باکتری را نشان نمی دهند. در یک مطالعه ی تحقیقاتی، ۲۵ درصد از نمونه های ادراری وجود باکتری در ادرار را نشان نمی دادند اما با استفاده از آزمایش کشت ادرار، عفونت ادراری تشخیص داده شدند. برای کشت ادرار باید از مثانه، نمونه ادرار تهیه شود تا نمونه عاری از آلودگی های محیطی باشد. نمونه ی ادرار برای کشت باکتری های احتمالی به آزمایشگاه فرستاده می شود. بعد از گذشت چند روز اگر باکتری در ظرف مخصوص آزمایشگاه رشد نکرده باشد پس هیچ نشانه  ی واضحی از عفونت ادراری وجود ندارد. اگر باکتری رشد کرده باشد، آزمایشگاه بررسی های بیشتری را انجام خواهد داد تا ببیند این نوع از باکتری با چه آنتی بیوتیکی درمان خواهد شد.

در موارد مشکوک به عفونت ادراری، بررسی نمونه ی خون نیز بسیار مهم است زیرا بیماری های سیستمیک در ایجاد عفونت نقش دارند. سنگ دستگاه ادراری ممکن است علت ایجاد عفونت ادراری باشد و گاهی هم عفونت ادراری باعث ایجاد سنگ می شود؛ در این صورت استفاده از روش های تصویربرداری فراصوت و اشعه ی ایکس برای بررسی دستگاه ادراری بسیار رایج هستند.

درمان عفونت ادراری در گربه ها

برای درمان عفونت ادراری، نیاز هست که آنتی بیوتیک مصرف شود (در موارد نادر که عفونت قارچی وجود دارد داروهای ضدقارچ تجویز می شود). اگر بیماری های زمینه ای و سیستمیک نیز  وجود داشته باشد لازم است که این بیماری ها هم درمان شوند تا بدن بتواند با عفونت ادراری مبارزه کند.

دارو برای درمان عفونت مجاری ادراری در گربه ها

آنتی بیوتیک هایی که به طور معمول برای درمان عفونت ادراری تجویز می شوند شامل موارد زیر هستند:

• آموکسی سیلین ( با یا بدون کلاولانیک اسید)
• سفووسین (تزریقی)
• تری متوپریم ( سولفونامید)
• فلووروکینولون ها مانند انروفلوکساسین، ماربوفلوکساسین و پرادوفلوکساسین

به جز سفووسین که یک داروی تزریقی است، همه ی این داروها به صورت قرص و شربت موجود هستند. اکثر دامپزشکان دارو به شکل شربت را تجویز می کنند تا صاحبان حیوانات خانگی به راحتی بتوانند دارو را به گربه بخورانند. گاهی اوقات داروها به صورت ترکیبی تجویز می شود یعنی دارو توسط دامپزشک به طور خاص برای حیوان خانگی تهیه و آماده می شود .

اگر چه تزریق یک دوز سفووسین ۱۰ تا ۱۴ روز اثر دارد و دارویی است که بیشتر موردتوجه صاحبان حیوانات خانگی قرار می گیرد اما بهترین درمان برای عفونت ادراری گربه ها نیست. همچنین داروی  سفووسین در مقابل برخی از انواع باکتری که باعث عفونت ادراری در گربه ها می شوند چندان تاثیری ندارد.  ممکن است این دارو بهترین گزینه برای درمان گربه نباشد ولی اگر صاحب گربه نتواند داروی خوراکی به گربه بدهد این دارو تنها گزینه برای درمان حیوان خانگی خواهد بود.

هزینه ی کلی برای درمان عفونت ادراری گربه ها

هزینه ی درمان عفونت ادراری در گربه ها بسیار متفاوت است زیرا به این مساله  بستگی دارد که آیا گربه بیماری زمینه ای دارد یا نه. معاینه و تشخیص عفونت ادراری توسط دامپزشک تقریبا ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار هزینه خواهد داشت. در هر صورت، برای تشخیص دلیل ایجادکننده ی عفونت آزمایش های دیگری نیز لازم است که هزینه ی آنها به نوع آزمایش های موردنیاز بستگی دارد و احتمالا ۱۰۰تا ۵۰۰ دلار هزینه در بر خواهد داشت.

اکثر دامپزشکان توصیه می کنند که قبل از تمام شدن دوره ی مصرف آنتی بیوتیک گربه دوباره ویزیت و آزمایش های ادراری دوباره انجام شود تا اطمینان حاصل شود که عفونت به خوبی درمان شده است. این یک اقدام مهم برای درمان است زیرا اگر عفونت از بین نرفته باشد و مصرف آنتی بیوتیک تمام شده باشد عفونت خیلی زود دوباره عود می کند و شاید این بار عفونت از دفعه ی اول شدیدتر باشد. انجام این آزمایش ها ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار دیگر هزینه  خواهد داشت.

بعضی گربه ها کریستال در ادرار و سنگ در دستگاه ادراری دارند. اگر گربه ی شما این مشکلات را دارد، دامپزشک رژیم غذایی خاصی را برای درمان گربه ی شما تجویز خواهد کرد. برای جلوگیری از ایجاد کریستال و سنگ هیچ نسخه ی آماده ای وجود ندارد که از داروخانه به راحتی تهیه کنید. هزینه ی این رژیم های خاص غذایی ماهیانه ۷۵ تا ۱۰۰ دلار است و برای کنترل بیماری باید تا آخر عمر  این رژیم خاص برای گربه استفاده شود.

استفاده از درمان کل نگر برای درمان عفونت ادراری گربه ها

درمان ها کل نگر بسیاری وجود داردکه به کاهش التهاب مثانه کمک می کنند. به هر حال، روش های درمانی کل نگر  به طور کامل  و مناسب عفونت باکتریایی را درمان نمی کند. استفاده از درمان های کل نگر همراه با مصرف آنتی بیوتیک باعث می شود که گربه دوره درمان را راحت تر سپری کند و احتمال برگشت عفونت را کاهش می دهد. بهترین کار این است که برای درمان کل نگر از دامپزشکی که در این زمینه تخصص دارد کمک بگیرید.

نمونه هایی از درمان های کل نگر برای درمان عفونت ادراری گربه ها

• غذای گربه که با کیفیت که به صورت آماده و بسته بندی در قوطی عرضه می شوند
• عصاره ی کرن بری
• طب سوزنی
• درمان با داروهای گیاهی
• داروهای گیاهی دامپزشکی (داروی choreito)
• داروهای گیاهی چینی

قبل از دادن هر گونه مکمل و داروی گیاهی با دامپزشک مشورت کنید. این درمان ها اگر به طور صحیح انجام نشوند باعث آسیب به گربه ی شما خواهند شد.

چگونه از عفونت ادراری گربه ها جلوگیری کنیم

اگرچه همه ی عفونت های دستگاه ادراری گربه ها قابل پیشگیری نیستند اما با انجام برخی اقدامات پیشگیرانه می توانید مانع عفونت ادراری در گربه تان شوید.

اقدامات پیشگیرانه:

• سالیانه یا هر ۶ ماه یکبار گربه تان توسط دامپزشک ویزیت شود تا بیماری های زمینه ای در همان مراحل اولیه تشخیص داده شوند.
• به محض اینکه تغییر در رفتار یا تغییر در وضع سلامتی گربه تان دیدید (مثلا تغییر در اشتها و فعالیت های گربه ) او را پیش دامپزشک ببرید.
• بیماری های سیستمیک گربه درمان و کنترل شوند.
• ساختار غیرعادی در اندام تناسلی گربه، با جراحی درمان شود.