این نژاد سگ با ظاهری متفاوت روحیهای مغرور و مستقل دارد که به نظر بعضی شبیه به شخصیت گربههاست. کمی گوشهگیر است و اگر به دنبال سگی هستید که مدام نوازشش کنید، نژاد مناسبی برای شما نیست. از این گذشته، نسبت به غریبهها هم بسیار شکاک است. ولی اگر شما شخص مناسبی برای او باشید، بسیار بسیار وفادار خواهد بود.
ویژگیهای عمومی
هایلایتها
– چاوچاو سگی بسیار مستقل و گوشهگیر است و به صاحبی نیاز دارد که قدردان این خصوصیات او باشد اما اجازهی مسلط شدن را به او ندهد. – برای اینکه چاوچاو در بزرگسالی آرام و بیخطر باشد، باید از تولگی خیلی خوب اجتماعی شود ــ با سگها،آدمها و موقعیتهای جدید آشنا شود. – چاوچاو ممکن است فقط با یک شخص ارتباط نزدیک پیدا کند. آنها بهشدت نسبت به غریبهها مشکوکاند. – برای اینکه پوشش بدنشان همیشه در وضعیت خوبی بماند، باید هفتهای دو تا سه مرتبه شانه شوند. – چاوچاو برای زندگی آپارتمانی مناسب است، البته به شرط اینکه ورزش روزانهاش برقرار باشد. – چاوچاو بهخاطر چشمان گودرفتهاش، دیدِ جانبی ضعیفی دارد. به همین دلیل بهتر از روبهرو به او نزدیک شوید.
تاریخچه
متخصصین میگویند که چاوچاو یکی از قدیمیترین نژادهای سگ است و آزمایش های ژنتیکی هم این ادعا را ثابت میکنند. گفته میشود که این نژاد در مغولستان و شمال چین ایجاد شده است و کمکم به جنوب و قبایل عشایری مغولستان کشیده شدهاند. نقاشی سگهایی شبیه به چاوچاو روی سفال و تابلوهای سلسلهی هان (۲۰۶ تا ۲۲ قبل از میلاد مسیح) دیده میشود. گفته میشود که یک امپراطور چینی از ۲۵۰۰ جفت چاوچاو بهعنوان شکارچی نگهداری میکرده است. در آن زمان از این سگها علاوه بر شکار، برای محافظت از اموال صاحبانشان هم استفاده میشد. در نواحی جنوبی از خزشان برای نظافت استفاده میشد و گوشتشان یکی از خوشمزهترین غذاها به شمار میرفت. این نژاد در چین نامهای مختلفی داشت: سگ زبان سیاه، سگ گرگی، سگ خرسی و سگ کانتون. اما اینکه چطور اسم این نژاد چاوچاو شد، داستان جالبی دارد. در اواخر قرن هجدهم میلادی تاجران بریتانیایی در محمولهی بار خود سگهایی شبیه به خرس داشتند. به چیزهای مخالف ازجمله این سگها چاوچاو میگفتند و این نام از همان جا روی این سگها ماند. در سال ۱۷۸۱، گیلبرت وایت، نویسندهی بریتانیایی، در کتاب تاریخ طبیعی و آثار باستانی سلبورن درمورد چاوچاو توضیح داده است. همسایگان او یک جفت چاوچاو را از کانتون به خانه آورده بودند و به این ترتیب او توانست مشاهدات خود را درمورد زندگی چاوچاو کامل کند. هواداران این نژاد میگویند، که چاوچاو از ۲۰۰ سال پیش تا الان که وایت درمورد او نوشته بود، کمی تغییر کرده است. بااینحال تا یک قرن بعد چاوچاوها به صورت منظم به کشور وارد شدند. ملکه ویکتوریا که عاشق سگها بود، به این نژاد علاقهمند شد و همین بر محبوبیت این نژاد افزود. در سال ۱۸۹۵ یک کلوب نژاد برای چاوچاو تأسیس شد. اولین چاوچاویی که در برنامه نمایش سگها در آمریکا ظاهر شد، نامش تاکیا بود که در سال ۱۸۹۰ در نمایش وستمینیستر کنل کلاب رتبهی سوم را گرفت. این کلوب در سال ۱۹۰۳ این نژاد را شناخت و اولین چاوچاوی که AKC ثبت کرد نامش یِنهو بود. چاوچاو در دههی ۱۹۲۰ بین خانوادههای ثروتمند بسیار محبوب و معروف شد. حتا پایش به کاخسفید هم باز شد و پرزیدنت کالوین کولیج و همسرش از یک چاوچاو قرمز به اسم تیمی و یک چاوچاو سیاه به اسم بلکبری نگهداری میکردند. زیگموند فروید هم یکی از طرفداران چاوچاو بود و دخترش آنا از این سگها نگهداری میکرد. از طرفداران جدیدتر این نژاد میتوان از مارتا استوارت نام برد که گاهی در برنامههای تلویزیونیاش سگهای چاوچاو هم دیده میشدند. امروز چاوچاو رتبهی ۶۴ محبوبیت را از ۱۵۵ گونه نژاد سگ شناختهشده در AKC به خود اختصاص داده است.
اندازه
وزن و قد این نژاد در نرها بین ۲۵ تا ۳۲ کیلوگرم و ۴۸ تا ۵۶ سانتیمتر و در مادهها بین ۲۰ تا ۲۷ کیلوگرم و ۴۶ تا ۵۱ سانتیمتر است.
شخصیت
بعضی رفتار چاوچاو را با گربهها مقایسه میکنند: گوشهگیر، محافظهکار، مستقل، مغرور، باهوش و سرسخت. باوجود این، یک چاوچاو خوب هرگز نباید پرخاشگر و خجالتی باشد. چاوچاوها معمولاً سرشان به کار خودشان است و دردسر درست نمیکنند. با صاحبانشان بازی میکنند و توجهی به غریبهها ندارند، مگراینکه فرد غریبه بدون دعوت صاحبش به خانهی چاوچاو نزدیک شود ــ که در این صورت حسابی به خدمت غریبه خواهد رسید. بااینحال اگر فرد غریبه توسط صاحبش به او معرفی شود، اجازه میدهد نوازشش کنند. چاوچاو باید در تولگی اجتماعی شود ــ با سگها، آدمها و موقعیتهای جدید آشنا شود تا دربزرگسالی آرام و بیخطر باشد.
سلامتی
چاوچاو بهطورکلی سگ سالمی است ولی آنها هم مانند نژادهای دیگر ممکن است به بعضی مشکلات جسمانی مبتلا شوند. البته همهی چاوچاوها به این بیماریها دچار نمیشوند، ولی خیلی مهم است که اگر میخواهید این نژاد را داشته باشید، با مشکلات احتمالی آن از قبل آشنا شوید. بهتر است سگتان را از یک پرورشدهندهی مطمئن تهیه کنید تا بتوانید از سلامت والدین او مطمئن شوید، زیرا اکثر سگها تا زیر دو سالگی مشکلات ژنتیکی خود را نشان نمیدهند.
- دیسپلازی مفصل لگن: یک بیماری ارثی است که در آن استخوان ران متناسب با مفصل ران نیست. در بعضی سگهای مبتلا به این بیماری، درد یا لنگیدن در یک یا هر دو پا دیده میشود و جز این ممکن است هیچ علامت و نشانهی دیگری در سگتان نبینید. این نقص ژنتیکی با عوامل محیطی مثل رشد سریع که درنتیجه یک رژیمغذایی پرکالری اتفاق میافتد یا آسیبهای ناشی از پریدن از جای بلند وخیمتر میشود.
- آنتروپیون: مشکلی است که در آن پلک به سمت داخل برمیگردد و کاسه چشم را اذیت کرده و زخم میکند. سگهای مبتلا به این بیماری مدام چشمان خود را میمالد. شایان ذکر است که این مشکل با جراحی قابلدرمان است.
مراقبت و نگهداری
چاوچاو با انواع خانهها از قصر گرفته تا آپارتمان سازگار است. ولی باید در فضای داخل خانه نگهداری شود نه فضای بیرون خانه. او طاقت گرما را ندارد، بهخاطر همین در زمان گرم بودن هوا حتماً داخل خانه نگهش دارید. چاوچاو بزرگسال هم مانند هر سگ دیگری برای سالم و شاد بودن به ورزش نیاز دارد، ولی نه ورزش خیلی سنگین ــ با چند پیادهروی ۱۵ دقیقهای در روز راضی خواهد شد. بااینکه چاوچاو کاملاً خانگی است و احتمال فرار کردنش کم است، بااینحال اگر حیاط دارید بهتر است از حصارهای مطمئن اطراف خانه استفاده کنید؛ اینکار باعث میشود از تصادف احتمالی با ماشین یا نزدیک شدن غریبهها جلوگیری شود. چاوچاو بهراحتی برای زندگی در خانه آموزش میبیند، ولی توصیه میشود برای آموزش او از پارک استفاده کنید. پارک و فنس این آموزشها را برایتان سادهتر میکند و باعث میشود وقتی بیرون از خانه هستید، وسایل خانهتان جویده نشود. یادتان باشد پارک یا فنس برای سگتان یک وسیلهی آموزشی است نه زندان، اما بااینحال بهتر است از نگه داشتن طولانیمدت او داخل فنس خودداری کنید. چاوچاو بهراحتی هر چه که به آموزش دهید را یاد میگیرد و با بهکارگیری واژههای مناسب همهچیز را خواهد فهمید. هی سگی هیچوقت نباید تنبیه بدنی شود، مخصوصاً درمورد این نژاد که کاکلاً برعکس عمل میکند. چاوچاو مغرور و مستقل بههیچ عنوان به آزار فیزیکی واکنش مثبت نخواهد داد. با رفتار قاطع و جدی و به دور از خشونت میتوانید احترام او را کسب کنید و برای آموزشش هیچوقت دچار مشکل نشوید. اما اگر بخواهید همیشه به حال خودش رهایش کنید، دیگر آموزشپذیر نخواهد شد و برای آموزشش دچار مشکل خواهید شد.
تغذیه
مقدار روزانه توصیه شده: روزانه۲ تا ۲ و سهچهارم فنجان غذای سگ با کیفیت بالا که به دو وعده تقسیم شود. میزانی که به سگ غذا میدهید، به اندازه، هیکل، سن، سوختوساز و میزان فعالیت او بستگی دارد. سگها هم مثل انسانها ویژگیهای فردی دارند و نیازهای غذاییشان با هم فرق میکند. لازم به ذکر نیست که سگی که از نظر فیزیکی فعالیت زیادی دارد به غذای بیشتری نسبت به سگی که همیشه دراز کشیده نیاز دارد. کیفیت غذایی که میخرید هم خیلی مهم است، هرچه غذا کیفیت بالاتری داشته باشد، موادمغذی بیشتری به بدن پتتان میرساند. برای رو فرم نگه داشتن چاوچاو بهتر است همیشه غذایش را وزن کنید و به او بدهید و به جای اینکه غذایش همیشه جلو رویش باشد، در دو وعدهی مشخص به او غذا بدهید.
ویژگیهای ظاهری
چاوچاوها دو نو پوش دارند، نرم و زبر. پوشش زبر که چیزی است که اغلب مردم میبینند، ضخیم و پُرمو است و معمولاً سیخسیخ روی بدنش میایستد. زیر این پوشش، یک لایه نرم، ضخیم و پنبهای وجود دارد. موی دور گردن و سرش معمولاً ضخیمتر است و شکل یال دارد. دمش هم معمولاً پشمالو است. رنگ موی چاوچاوها به پنج دسته تقسیم میشود: قرمز (از طلایی روشن تا قهوهای)، سیاه، آبی، دارچینی و کرم. این رنگها ممکن است یکدست یا سایهروشن باشند. موهای چاوچاو را باید سه مرتبه در هفته برس بکشید تا همیشه در وضعیت خوبی بماند و موهای شُلش به لباس و مبلمان خانه نچسبد. چاوچاو ریزش موی فصلی زیادی دارد و در آن دوره موهاشان به مراقبت بیشتری نیاز دارد. اگر موهاشان مرتب شانه شود، بوی بد بخواهند داشت.حمام ماهی یکبار برایشان کافی است، اما اگر زیاد بیرون از خانه بازی کرده و خودشان را کثیف میکنند، میتوانید بیشتر حمامش کنید. بهداشت دهان و مراقبت از ناخنها ازجمله موارد دیگر گرومینگ چاوچاو هستند. دستکم دو تا سه مرتبه در هفته دندانهایش را مسواک بزنید تا جرم و باکتری از دندانهایش پاک شود. در مواقع لازم ناخنهایش را کوتاه کنید که احتمالاً یک تا دو بار در ماه کافی خواهد بود. اگر صدای خوردن آن را روی زمین شنیدید یعنی ناخنهایش خیلی بلند است. اگر ناخنهای سگتان کوتاه و مرتب باشد کمک میکند پاهایش همیشه در وضعیت خوبی مانده و تن و بدن خودتان هم از خراشهای او در امان بماند. چاوچاو را از تولگی به برس کشیدن موهایش عادت دهید. هرازگاهی پاها، دهان و گوشهایش را چک کنید. باید کاری کنید که گرومینگ برایش تجربهای لذتبخش شود، با یک عالم تحسین و تشویقی.
ارتباط با کودکان و حیواناتخانگی دیگر
اگر چاوچاو درکنار کودکان بزرگ شود، بهخوبی با آنها کنار خواهد آمد. ولی آنقدر حیوان سرسختی نیست که اذیت و آزارهای بچههای کوچک را بتواند بهراحتی تحمل کند. چاوچاو برای خانوادههایی با بچههای سنهای بالاتر که میدانند چطور باید با سگها رفتار کنند، مناسبتر است. به کودکان آموزش دهید که چطور باید به سگها نزدیک شوند و آنها را لمس کنند و هیچوقت بچههای خیلی کوچک و سگها را با هم تنها نگذارید. به کودکانتان بیاموزید که هیچوقت به سگی که خوابیده یا در حال غذا خوردن است نزدیک نشود یا سعی نکند غذای او را بگیرد. چاوچاو سگی بسیار اجتماعی است و اگر خوب آموزش دیده باشد میتواند بهخوبی با سگهای دیگر و حتا گربهها کنار بیاید، مخصوصاً اگر این حیوانات از تولگی به او معرفی شده باشند. نکتهی دیگر اینکه آنها با سگهای جنس مخالف خود بهتر کنار میآیند و ممکن است با سگهای همجنس خودشان مدام گلاویز باشند.