کم خونی یا آنمی در سگ ها

• کم خونی یا آنمی در سگ ها یا کمبود گلبول های قرمز مریضی نادر اما در صورت پیش آمدن بسیار خطرناک است.
• این اتفاق در نتیجۀ ازدست دادن خون، تخریب گلبول های قرمز و یا کمبود تولید گلبول های قرمز رخ می دهد.
• نشانه های گسترده ای را بروز می دهد که شامل رنگ پریدگی لثه ها، بی حالی، غش، فشارخون پایین و غیره است.
• روش درمان بستگی به مریض دارد اما تزریق خون و جراحی محتمل است.

آنمی یا کمبود گلبول قرمز در سگ ها نادر است. در یک مطالعۀ گذشته نگر که توسط یک بیمارستان دامپزشکی انجام شد، تنها 2.9 % سگ های مراجعه کننده مبتلا به این بیماری بودند. اما اگر در سگی آنمی تشخیص داده شود، می تواند بسیار کشنده باشد و درمان آن نیز پرهزینه است.

آنمی ممکن است توسط عامل های مختلفی از جمله صدمات فیزیکی، سرطان، بیماری های مربوط به دستگاه ایمنی و … باشد.

دانستن این که ما باید به دنبال چه علائم اولیه ای در آنمی سگ ها بگردیم ابزار مفیدی برای مربی های خانگی است. این پیشگیری ها می تواند از تزریق خون، گذراندن ساعت های طولانی در بیمارستان جلوگیری کند و در پایان، نتیجۀ خوبی را برای سگتان رقم بزند.

 

آنمی در سگ ها به چه معنی است؟

آنمی در سگ ها وقتی اتفاق می افتد که گردش گلبول های قرمز در بدن کاهش پیدا می کند. این کمبود گلبول های قرمز بر عملکرد بدن، ارگان ها و سلامت عمومی سگ ها تأثیرگذار است و مربوط به یک نژاد، سن، جنس و یا سایز خاص نیست.

وقتی دامپزشکان در آزمایشگاه کمبود گلبول های قرمز را تشخیص می دهند، سه دلیل برای ابتلا به آنمی به ذهنشان می رسد:

• ازدست دادن خون
• افزایش تخریب گلبول های قرمز
• کمبود تولید گلبو ل های قرمز

ازدست دادن خون ممکن است در نتیجۀ صدمات فیزیکی (مانند تصادف کردن با ماشین)، تومورهای خونی، یا حتی وجود تعداد بالای کک که به آن آنمی کک می گویند، ایجاد شود.

تخریب گلبول های قرمز ممکن است به خاطر حملۀ سیستم ایمنی سگ ها به گلبول های قرمز و نابودی آنها باشد. این عمل ممکن است در صورت وجود بیماری کم خونی همولیتیک مربوط به سیستم ایمنی (IMHA) و یا انگل های خونی که به گلبول های قرمز حمله می کنند، باشد. کمبود تولید گلبول های قرمز می تواند در نتیجۀ سرطان، بیماری های کلیه، سموم و یا ویروس ها باشد.

 

انواع آنمی در سگ ها

دو طبقه بندی کلی در آنمی سگ ها وجود دارد: کم خونی ترمیمی و کم خونی غیر ترمیمی. این طبقه بندی ها نشان دهندۀ این است که آیا مغز استخوان در پاسخ به کاهش گردش گلبول های قرمز در جریان خون، گلبول های قرمز جدیدی می سازد یا خیر؟

آنمی ترمیمی معمولاً به دلیل ازدست دادن خون یا تخریب گلبول های قرمز در بدن بروز می کند. مغز استخوان (جایی که گلبول های قرمز در آن ساخته می شوند) به کمبود گلبول های قرمز پاسخ می دهد و شروع به تولید سلول های جدید خونی در پاسخ به کاهش شمار آن ها می کند.

آنمی غیر ترمیمی به این معنی است که مغز استخوان پاسخ مناسبی به نیاز بدن به گلبول قرمز بیشتر نمی دهد. این عامل می تواند توسط سرطان ها، سموم یا کمبود پاسخ هورمونی که باعث ساخت گلبول های قرمز می شود، ایجاد شده باشد.

 

چه چیزی باعث آنمی در سگ ها می شود؟

همان گونه که در بالا گفته شد، دلایل مختلفی باعث آنمی در سگ ها می شود که دامنۀ گسترده ای از تخریب و ازدست دادن گلبول های قرمز تا سموم و یا بیماری های مزمن شامل آن می شوند.

 

از دست دادن خون

ازدست دادن خون ممکن است در نتیجۀ یک اتفاق ناگهانی مانند تصادف کردن با ماشین، دعوای سگ ها، جراحی، پارگی تومور و یا صدمات فیزیکی اتفاق بیفتد. ازدست دادن 25 % مقدار خون یک سگ باعث ایجاد شوک می شود. در این حالت سگ ها باید به سرعت تحت معالجه توسط یک دامپزشک قرار بگیرند و ممکن است که تزریق خون موردنیاز باشد.

ازدست دادن خون ممکن است در نتیجۀ انگل های روده ای مانند کرم قلاب دار، انگل های خارجی مانند کک ها یا خونریزی زخم ها و تومور های مزمن باشد. در توله های تازه متولدشده، ابتلا به کرم قلاب دار ممکن است باعث آنمی شدید در هفتۀ اول تولد بشود.

 

تخریب گلبول های قرمز

آنمی همولتیک (که در دستۀ تخریب گلبول های قرمز قرار می گیرد) اکثراً ترمیمی هستند، به این معنی که بدن پاسخ مناسبی به کاهش گلبول های قرمز می دهد و وقتی که سطح گلبول های قرمز بسیار پایین آمد، آن ها را باز تولید می کند.

شایع ترین آنمی همولتیک در سگ ها که ما شاهدش هستیم، بیماری آنمی همولتیک مربوط به سیستم ایمنی است. این بیماری زمانی رخ می دهد که بدن گلبول های قرمز خود را نمی شناسد و پادتن هایی در مقابل آنها می سازد. این بیماری می تواند در نتیجۀ عفونت ها، داروها، واکسن ها، تومورها و یا گاهی به صورت خودبه خودی ایجاد شود.

 

سموم

سموم یکی دیگر از علل آنمی ترمیمی در سگ ها است. اگر سگ شما استامینوفن، پیاز، فلزات سنگین مانند زینک، ناپروکسن، پنی سیلین یا دیگر داروهای تجویزی و ضد انگل خورده است، حتماً به دامپزشک خود اطلاع بدهید. این اطلاعات در یافتن دلیل آنمی سگ شما کمک کننده خواهد بود.

بسیاری از این سموم باعث آسیب های اکسایشی به گلبول های قرمز سگ ها می شوند که منجر به چیزی می شود که به آن اجسام هاینز می گویند. اجسام هاینز وقتی تشکیل می شوند که سموم به هموگلوبین درون گلبول های قرمز آسیب می زند. در نتیجۀ این عمل گلبول های قرمز برای تخریب نشانه گذاری می شوند و نهایتاً توسط بدن پاک سازی می شوند. این دلیل به وجودآمدن کم خونی است که به آن آنمی اجسام هاینز می گویند.

 

بیماری های مزمن

بیماری های مزمن در سگ ها ممکن است باعث کاهش آهن در دسترس برای ساخت گلبول های قرمز شود. مثال هایی از بیماری های مزمنی که با ذخایر آهن تداخل دارند شامل تومورها، عفونت ها، مشکلات غدد فوق کلیوی، کم کاری تیروئید و بیماری های کبدی است.

در سگ های دارای مشکلات کلیوی آنمی می تواند شدید تر بروز کند. کلیه ها هورمونی به نام اریتروپویتئین ترشح می کنند که پیامی برای تولید بیشتر گلبول قرمز به مغز استخوان می فرستد. اگر کلیه دارای مشکل باشد، نمی تواند این پیام را به طور مناسب منتقل کند و باعث آنمی غیر ترمیمی می شود.

سرطان یا سرکوب مغز استخوان می تواند باعث کاهش تولید تمامی سلول های خونی از جمله گلبول های سفید، پلاکت ها (در تشکیل لخته خونی موثر هستند) و گلبول های قرمز شود

 

دلایل دیگر آنمی در سگ ها

بعضی دیگر از دلایل محتمل آنمی در سگ ها شامل:

• بیماری های منتقله از کنه (مانند بابسیا و ارلیشیا)
• داروها (مانند کلورام پنیکول)
• برخی استروژن ها
• بعضی از دارودرمانی ها در مراکز دامپزشکی

 

علائم آنمی در سگ ها

بسته به اینکه آنمی حاد (سریع حادث می شود) یا مزمن است، ممکن است علائم مختلفی را بروز دهد. حیوانات خانگی که آنمی مزمن داشته باشند در مقایسه با موارد حاد ممکن است علائم خفیف تری را بروز دهند، زیرا بدنشان در طول زمان نسبت به کمبود گلبول های قرمز سازگاری پیدا کرده است.

علائمی که نشان می دهند سگ شما مبتلا به آنمی است، شامل:

• کاهش انرژی
• غش کردن
• لثه های رنگ پریده یا سفید
• لکه های زرد در پوست، لثه و یا در سفیدی چشم
• افزایش ضربان قلب
• فشار خون پایین
• تنفس پرزحمت
• مدفوع سیاه قیری شکل
• استفراغ
• تعادل نداشتن در پاها
• کم آبی بدن
• کاهش اشتها
• باد کردن شکم
• تغییر احوال عمومی آن هت

 

تشخیص آنمی در سگ ها

تشخیص آنمی سگ ها در کلینیک یا بیمارستان های دامپزشکی با معاینات بدنی و آزمایش شمارش سلول های خونی (CBC) شروع می شود. سطح پایین گلبول های قرمز در خون اولین نشانۀ وجود مشکل است.

همچنین، دامپزشک شما مقدار گلبول های قرمز جوان که به آنها رتریکلوسیت می گویند را مشاهده می کند. این سلول ها قابلیت اندازه گیری در آزمایشات خونی را دارند و با مشاهدۀ آنها می توان نتیجه گرفت که آیا بدن برای ساخت بیشتر گلبول های قرمز تلاش می کند یا خیر. اگر سطح این موارد افزایش یابد، بنابراین مغز استخوان در حال تولید سریع گلبول های قرمز جدید است. با مشاهدۀ این مقادیر در آزمایش شمارش سلول های خونی ما می توانیم ترمیمی یا غیر ترمیمی بودن آنمی را مشخص کنیم.

آزمایشات بعدی باهدف مشخص کردن منشأ ایجاد بیماری انجام می شوند. این معاینات ممکن است شامل آزمایشات خون، تصویربرداری ها (اشعۀ ایکس، اولتراسوند، ام آرآی و سی تی اسکن)، آندوسکوپی، آزمایشات ویروسی، نمونه مغز استخوان و دیگر آزمایشات باشد.

 

چگونه آنمی سگ ها را درمان کنیم؟

روش درمان بستگی به شدت و علل زمینه ای آنمی دارد. اگر مریضی بسیار شدید باشد، سگ شما نیاز به تزریق خون دارد. خون باید در طول چند ساعت تزریق شود و برای اطمینان از بروز ندادن عوارض جانبی و ثابت ماندن تعداد گلبول های قرمز پس از تزریق سگ شما باید حین و پس از آن تحت نظارت قرار بگیرد.

اگر علت آن پارگی یک تومور باشد، ابتدا باید حالت سگ شما را پایدار کنند و سپس اگر ممکن بود با جراحی توده را خارج کنند.

IMHA یا آنمی همولتیک مربوط به سیستم ایمنی با سرکوب سیستم ایمنی سگ ها با دارو و استروئید ها درمان می شود. ممکن است نیاز باشد سگ ها چند شب را برای پایدار شدن شرایطشان در بیمارستان بگذرانند و پس از آن دامپزشک اغلب توصیه می کند تا چند ملاقات دیگر در طول چند ماه آینده برای انجام آزمایش شمارش سلول های خونی بگذارند.

برای آنمی کک، درمان سگ ها برای کک و ازبین بردن کک ها در محیط عملی ضروری است. آنمی کک در توله ها، سگ های مسن یا سگ هایی با سیستم ایمنی ضعیف بسیار شایع است.

 

هزینۀ درمان آنمی در سگ ها

هزینۀ درمان سگ ها به شدت بیماری و دلیل آن بستگی دارد. صاحبان آنها باید هزینۀ آزمایش های فیزیکی، تست های تشخیصی و آزمایش های خون را بپردازند.

علاوه بر این، تزریق خون و جراحی ها ممکن است از چند صد دلار تا چند هزار دلار هزینه به همراه داشته باشد. بستری در بیمارستان نیز ممکن است پرهزینه باشد.

 

چگونه از ابتلا سگ ها به آنمی جلوگیری کنیم؟

 انجام آزمایشات سالانه توسط دامپزشک خود و انجام آزمایشات خون برای جلوگیری یا تشخیص سریع تر بیماری و علل آن کمک کننده است.

کنترل و استفاده از ضد کک و کنه سگ در طول سال می تواند از ابتلا به انگل های خارجی و ازدست دادن خون یا تخریب گلبول های قرمز توسط بیماری های کنه زا جلوگیری کند.

توجه به میزان انرژی سگ خود، رنگ لثه ها ( باید سالم و صورتی باشند) و وضعیت عمومی آن کمک می کند تا از هرگونه تغییرات مطلع شوید.