چگونگی سروکار داشتن با رفتارهای قلمروئی در گربه ها
در چگونگی سروکار داشتن با رفتارهای قلمروئی در گربه ها اگر گربۀ دوست داشتنی شما، بیشتر اوقات شیرین و مطیع است، احتمال دارد که شما او را خارج از شخصیت اصلی اش دیده اید؛ دکتر سوزان سی نلسون، پروفسور بالینی مرکز سلامت دامپزشکی در دانشگاه ایالتی کانزاس می گوید: گربه ها به عنوان شکارچیانی که هستند، طبیعت قلمروئی دارند؛ دکتر کتی لوند از شهر کیتی، کسی که فقط بر روی تحقیقات گربه ها در پروویدانس، جزیرۀ رود، تمرکز دارد، می گوید رفتارهای قلمروئی ممکن است به صورت برافروختن و عصبانی شدن ظاهر شوند، در حالی که سایر عوامل در حالت طبیعی هستند.
دلایل رفتارهای قلمروئی در گربه ها
نسلون می گوید: گربه های نر سالم (گربه هایی که عقیم نشده اند)، در طول فصل جفت گیری برای حفظ قلمرو خود می جنگند اما گربه های نر و ماده در هر حالتی برای دفاع از قلمرو خود با فرد بیگانه مبارزه خواهند کرد؛ او می گوید اندازۀ قلمرو می تواند از محدودۀ خانۀ همسایه و یا حیاط و یا تا داخل خانه و یک اتاق متفاوت باشد.
گربه هایی که در زمان کودکی نیز به خوبی اجتماعی نشده باشند، ممکن است هنگام ورود فرد بیگانه به درون خانه، رفتارهای تهاجمی و قلمروئی از خود بروز دهند؛ حتی گربه ای که فقط به افراد خاصی عادت کرده باشد، ممکن است هنگام ورود فرد جدیدی به درون خانه، واکنش نشان بدهد. نسلون می گوید: « در این مواقع ممکن است مجادله های پرصدا و یا گاهی نیز مبارزه های فیزیکی رخ بدهد.»
لوند می گوید: منشا این رفتارها، اغلب ناامنی است؛ گربه ها در شرایط قابل پیش بینی و قابل کنترل رشد می کنند؛ بنابراین هنگامی که در روتین روزمره و محیط زندگی آن ها تداخل ایجاد شود، وارد مرحله ای می شوند که دامپزشکان اصطلاحا به آن « تعرض دفاعی می گویند»
لوند می گوید: تغییرات کوچکی که از نظر ما بی خطر هستند، ممکن است برای گربه بسیار آزار دهنده باشند؛ این تغییرات ممکن شامل بو یا صداهای جدید در طی مراجعه به دامپزشکی باشد، و یا در نتیجۀ ورود حیوان خانگی جدیدی به خانه باشد. برخی از گربه ها ممکن است در هنگام ورود صاحب خود به خانه، که مدت زمان طولانی در خانه نبوده اند ( مسافرت، بیمارستان و … )، واکنش نشان بدهند و رفتاری متفاوت داشته باشند. لوند می گوید:« زندگی ایده ال یک گربه ها زمانی است که در زمان معینی از خواب بیدار شوند، در زمان معینی غذا بخورند و تمامی افراد در خانه به صورت قابل پیش بینانه رفتار کنند.»
نشانه های رفتارهای قلمروئی در گربه ها
در چگونگی سروکار داشتن با رفتارهای قلمروئی در گربه ها می توانند بسیار خوب باشند مانند کشیدن چانه بر روی ابزار خانه به منظور نشانه گذاری، می توانند مخرب باشند مانند چنگ زدن بر ابزار خانه، می توانند نفرت انگیز باشند مانند ادرار کردن بر روی دیوارها و یا راحت کردن خودشان در کنار سطل زباله و در نهایت می توانند خطرناک باشند مانند چنگ زدن، مبارزه کردن و گاز گرفتن.
لوند در رابطه با اسپری کردن ادرار و رفتارهای مشابه آن می گوید: گربه ها نسبت به بو بسیار حساس هستند، بنابراین گربه ای که احساس ناامنی و تهدید داشته باشد، در ابتدا از حس بویایی خود استفاده می کند (کشیدن چانه بر روی زمین) و یا ادرار می کند تا بقیه گربه ها را آگاه کند؛ در واقع این روش سددفاعی آن ها است؛ آن ها می توانند در هنگام ایجاد صدای فس مانند کمین کنند، غرش کنند، گاز بگیرند و بچرخند.
گاهی اوقات سرپرستان حیوانات خانگی می توانند به صورت ناخواسته با پدیده ای روبه رو شوند که به آن« تهاجم هدایت شده »گفته می شود و در این شرایط، گربه به صاحب خود و یا فرد دیگری حمله می کند؛ لوند در این زمینه مثالی را دربارۀ یک مشتری ارائه می دهد که در آن شخصی در حال تماشای فوتبال انگلیسی بود و ناگهان به هوا می پرد و دستان خود را بالا می برد و شروع به فریاد زدن می کند زیرا تیم مورد علاقۀ او توپ را از خط دروازۀ حریف عبور داده بود؛ اما در این شرایط این رفتار غیرقابل پیش بینی و ناگهانی او باعث شد که گربه اش به او حمله کند.
سروکار داشتن مبارزه با رفتارهای قلمروئی در گربه ها
نلسون می گوید: اگر گربۀ شما رفتارهای دفاعی و قلمروئی دارد، ابتدا از یک دامپزشک وقت بگیرید تا اطمینان حاصل نمائید که گربۀ شما مشکل پزشکی ندارد که منجر به رفتارهای پرخاشگری شده باشد.
متخصصان معتقدند که اگر گربۀ شما سالم است، عقیم کردن او می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند زیرا این عمل بر هورمون های او تاثیر می گذارد.
سایر اقدامی که می توانید انجام دهید تا رفتارهای قلمروئی در گربه ها برطرف شود شامل موارد زیر است:
نلسون می گوید از دسترسی گربه به مکان هایی که او قصد نشانه گذاری دارد جلوگیری کنید و اشیائی مانند حوله را بر روی زمین رهاد نکنید، زیرا حوله می تواند برای او یک هدف جذاب باشد.
او پیشنهاد می کند که برخی از اشیا, که قابل خراش انداختن هستند را در اختیار گربه ها قرار دهید و در صورت شروع هر گونه واکنش، گربه هایی را که در حال پرسه زدن در خانه هستند را از یکدیگر جدا کنید.
گربه ها را داخل خانه نگهداری کنید و پنجره ها را ببندید تا او گربه های همسایه را که در حال پرسه زدن هستند، نبیند.
لوسی می گوید از فرمون های مصنوعی استفاده کنید تا گربۀ شما آرامش داشته باشد؛ علاوه بر این، دامپزشک می تواند داروهای ضداضطراب نیز برای او تجویز کند.
هنگامی که گربۀ شما رفتار پرخاشگرانه دارد، چه کاری باید انجام دهید
لوند پیشنهاد می کند به گربه ای که مضطرب است نزدیک نشوید و سعی نکنید که او را بلند کنید؛ زیرا در این حالت، پرخاشگری او افزایش می یابد و باعث می شود که سرپرستان او آسیب ببینند. در این حالت او را به درون یک اتاق هدایت کنید و در را ببندید؛ در واقع شما نمی خواهید گربۀ شما این واکنش را داشته باشد و این حالت در صورتی که منجر به حمله شود، می تواند بر رابطۀ شما با او اثر بگذارد.
نلسون پیشنهاد می کند که به اولین علائم رفتارهای قلمروئی که منشا, آن گربه های دیگر هستند توجه شود؛ او می گوید: «به اولین علائم ملایم پرخاشگری مانند خیره شدن، چرخاندن دم و غریدن توجه کنید و سعی کنید قبل از آغاز مجادله، بین آن ها مداخله کنید؛ این کار را با قرار دادن یک بالشت بین گربه ها انجام دهید تا باعث قطع ارتباط چشم های آن ها شوید و یا از یک تفنگ آب پاشی استفاده کنید تا گربه ای را که پرخاشگر است از آن جا دور کنید؛ اگر آن ها همچنان به دعوا ادامه می دهند، یک پتوی ضخیم و یا ژاکت بر روی آن ها بیندازید و اگر در بیرون از خانه هستید از شلنگ آب برای پاشیدن آب و جدا کردن آن ها استفاده کنید.
اگر در خانه هستید نیز می توانید از یک بطری آب استفاده کنید و یا بر روی یک قابلمۀ فلزی بزرگ ضربه بزنید؛ دقت کنید که هیچوقت سعی نکنید گربه ای را که مضطرب است بلند کنید و یا برای قطع کردن دعوا از دستان خود استفاده نکنید؛ زیرا در این صورت شما آسیب خواهید دید. اگر نیاز است، دوباره گربه ها را در اتاق های جداگانه نگهداری کنید.
جلوگیری از رفتارهای قلمروئی در گربه ها
نلسون به خانواده هایی که می خواهند چند گربه داشته باشند، پیشنهاد می کند که گربه هایی از یک رده و یک سن را نگهداری کنند تا در این صورت شانس مجادله های قلمروئی آن ها کاهش یابد؛ در صورتی که حیوان خانگی شما عقیم شده و پروانۀ سلامت داشته باشد، اطمینان حاصل نمائید که شرایط زندگی شما به گربه یا گربه هایتان اجازه می دهد که بر محیط کنترل داشته باشند. لوند می گوید: «گربه هایی که بسیار حساس هستند، نیاز دارند که خانه پر از آرامش باشد و در واقع به حس کنترل کردن نیازمندید؛ آن ها همیشه می خواهند که گزینه های مختلف داشته باشند.»
متخصصان پیشنهاد می کنند که مکانی را برای فرار کردن آن ها فراهم کنید تا در هنگام ترس و احساس تهدید به آن جا پناه ببرند؛ این مکان ها می توانند شامل نشیمن گاه های عمودی، اتاق های ساکتی که می توانید در آن ها را ببندید، سطل های کوچک و کاسه های آب و غذا در بخش های مختلف خانه باشند. نلسون می گوید که سعی کنید همیشه گربۀ شما مشغول بازی با اسباب بازی های مختلف باشد و تحت شرایط ایمن و سالم به محوطه های باز برود.
دامپزشکان می گویند که برخی از گربه ها به صورت ژنتیکی حساس هستند و صاحبان آن ها نباید این رفتار گربه را به خودشان نسبت دهند.