نژاد سگ داکسهوند
نژاد سگ داکسهوند که تلفظ صحیح آن برخلاف آنچه مصطلح شده ‘داکس’هوند است و نه ‘داش’هوند، سگ های شکاریاند و از آن ها برای شکار حیوانات گورکن و خرگوش و روباه استفاده میشده است. حتی دیده شده که از گروهی از داکسهوندها برای شکار گراز هم استفاده شده است. این سگ در ایران و بسیاری جاهای جهان با عنوان سگ سوسیسی شهرت دارد. امروز تنوع این نژاد آنها را به همراهی فوقالعاده برای خانواده تبدیل میکند.
ویژگیهای عمومی
هایلایت ها
نژاد سگ داکسهوند ممکن است سرسخت و لجباز باشند و به همین دلیل آموزش و تربیت دستشویی به آنها سخت باشد. جهت آموزش دادن دستشویی به آنها پیشنهاد میشود از جعبه آموزش استفاده کنید.
سگ نژاد داکسهوند سگی باهوش و بازیگوش با طبیعتی مستقل است. این سگها میتوانند بسیار شیطان و بدجنس هم شوند، به همین دلیل برای آموزششان باید صبور و سرسخت باشید و ثبات قدم داشته باشید.
این سگ که در اصل برای شکار پرورش یافته است، ممکن است رفتاری مربوط به آن را نشان دهند. آنها برای چاله کندن پرورش یافتهاند و همین غریزه ممکن است باعث شود، باغچهتان را حسابی به هم بریزد. آنها پرورش یافتهاند که در شکار سرسخت باشند، بهخاطر همین ممکن است برای یک تشویقی شما را به ستوه بیاورند. آنها پرورش یافتهاند که نهتنها شکار کنند، بلکه شکار خودشان را بکُشند و در خانهی شما شکار او احتمالاً اسباببازیهایش خواهند بود که یکی بعد از دیگری نابودشان خواهد کرد.
تمایل زیادی به واقواق کردن دارند و صدای واقواقشان نسبت به اندازهشان بلند و کلفت است.
این سگ که در اصل برای شکار پرورش یافته است، ممکن است رفتاری مربوط به آن را نشان دهند. آنها برای چاله کندن پرورش یافتهاند و همین غریزه ممکن است باعث شود، باغچهتان را حسابی به هم بریزد. آنها پرورش یافتهاند که در شکار سرسخت باشند، بهخاطر همین ممکن است برای یک تشویقی شما را به ستوه بیاورند. آنها پرورش یافتهاند که نهتنها شکار کنند، بلکه شکار خودشان را بکُشند و در خانهی شما شکار او احتمالاً اسباببازیهایش خواهند بود که یکی بعد از دیگری نابودشان خواهد کرد.
مشکلات دیسک کمر
اگر مراقب نباشید، این سگها خیلی زود چاق و تنبل میشوند و همین باعث میشود فشار زیادی به پشتشان وارد شود و مهره و دیسکشان آسیب ببیند. برای همین باید مواظب غذاشان و همچنین میزان فعالیتشان باشید. زیرا که چاقی باعث آسیب به مهره و دیسک کمر آن ها خواهد شد.
مشکلات دیسک کمر و فلجی در این سگها زیاد دیده شده است، به همین دلیل باید مراقب باشید که از جای بلند نپرند یا از جایی نیفتند. در هننگام پریدن از جای بلند به آنها کمک کنید تا دچار آسیب نشوند.
این سگها به سختی با کسی ارتباط برقرار میکنند. پس توجه کنید از دوران کودکی اجتماعی شدن را به او آموزش دهید تا در دوران بالغی منزوی نشود.
تاریخچه
پیشینه نژاد سگ داکسهوند احتمالًا به اوایل دهه ۱۶۰۰ در آلمان برمیگردد. در طول سالهای ابتدایی پیدایش آنها، خصوصیت جسورانهشان توسعه یافته و کامل شد تا به آنها برای شکار کمک کند، و در نهایت در مبارزههای سگ با سایر پستانداران استفاده شود.
گورخر یک دشمن مهیج و یک شکار خوب برای این نژاد بود، مخصوصاً این که داکسهوند سگی کوچک بود. سگها برای شکار نیاز به قدرت، استقامت، اشتیاق و شجاعت و داشتند.
داشهوندها برای این کار مناسب بودند. همچنین برای شکار گراز وحشی، روباه، گوزن، انواع خزندگان و خرگوش هم مورد استفاده قرار میگرفتند.
باشگاه داکسهوند انگلستان در سال ۱۸۸۱ و باشگاه آلمانی در سال ۱۸۸۸ شکل گرفت. استاندارد نژاد آلمانی در سال ۱۸۷۹ تنظیم شد. ثبتنام داکسهوندها در یک شاخه جدا از نژادهای مختلف حتی پیش از تاسیس باشگاه داکسهوند آلمان بود. پس از جنگ جهانی دوم، مدیریت این نژاد به باشگاههای نژاد آلمانی افتاد، که بر روی قابلیتهای شکار سگ ها و نه میزان سازگاری آنها تمرکز داشت و بیشتر سگهایی شبیه به تریرها را پرورش میدادند.
این سگ که در اصل برای شکار پرورش یافته است، ممکن است رفتاری مربوط به آن را نشان دهند. آنها برای چاله کندن پرورش یافتهاند و همین غریزه ممکن است باعث شود، باغچهتان را حسابی به هم بریزد. آنها پرورش یافتهاند که در شکار سرسخت باشند، بهخاطر همین ممکن است برای یک تشویقی شما را به ستوه بیاورند. آنها پرورش یافتهاند که نهتنها شکار کنند، بلکه شکار خودشان را بکُشند و در خانهی شما شکار او احتمالاً اسباببازیهایش خواهند بود که یکی بعد از دیگری نابودشان خواهد کرد.
یازده داکسهوند در سال ۱۸۸۵ در کتاب قصههای باشگاه کالج آمریکایی گنجانده شد. داکسهوندها به سرعت در آمریکا محبوبیت پیدا کردند. باشگاه داکسهوند آمریکا در سال ۱۸۹۵ تاسیس شد و تا سال ۱۹۱۴ داکسهوند در میان ده ها نژاد برتر نمایشگاههای آمریکایی نمایش داده شد.
البته داکسهوند بهندرت برای شکار در ایالات متحده استفاده میشد، اگر چه در آزمایش های میدانی تواناییهای خوبی از خود نشان داده بودند. اما برای نشان دادن غرایزشان مثل شجاعت و استفاده از تواناییهای غریزی حفاریشان کوچک بودند.
اندازه
هر سه تیپ داکسهوندها یعنی موکوتاه، موبلند و مو مجعد در سه سایز وجود دارند: استاندارد، مینیاتوری و عروسکی. که قد و وزنشان به صورت زیر است:
ــ طبیعی یا استاندارد: قد ۳۵ تا ۴۵ سانتیمتر و وزن تا ۹ کیلوگرم.
ــ مینیاتوری: قد ۳۵ سانتیمتر و وزن ۴ کیلوگرم.
ــ عروسکی: قد ۳۰ سانتیمتر و وزن ۵/۳ کیلوگرم.
شخصیت
نژاد سگ داکسهوند نژادی باهوش، سرزنده، پر دل و جرأتاند. این نژاد طوری پرورش یافته که پشتکار داشته باشد و درواقع میتوان گفت که بسیار یک دنده است. گفته میشود که داکسهوندها بسیار سرگرمکننده و نترس اند اما چیزی که بیشتر از همه دوست دارند این است که آدم ها در آغوششان بگیرند. شخصیت داکسهوندها همچنین میتواند باتوجه به نوع پوشش بدنشان متفاوت باشد. ازآنجا که داکسهوندهای مو مجعد در نژاد خود تریر دارند، ممکن است بدجنسهایی خرابکار باشند.
خصوصیات خلق وخو
داکسهوندهای مبلند آرام و ساکتاند و داکسهوندهای مو کوتاه شخصیتی مابین این دو دارند. بعضی از داکسهوندهای مینیاتوری ممکن است عصبی و خجالتی باشند اما این خصوصیت شامل حال همهی داکسهوندها نمیشود.
خلقوخوی آنها تحتتأثیر عوامل مختلفی است، مثل وراثت، آموزش و اجتماعی شدن. تولههای خوشاخلاق کنجکاو و بازیگوشاند و دوست دارند به آدمها نزدیک شوند و در آغوش گرفته شوند.
داکسهوندها هم مثل همهی نژادهای دیگر باید از سن کم اجتماعی شوند و با آدمها، محیط ها، صداها و تجربیات جدید آشنا شوند. اجتماعی شدن باعث میشود پاپی شما طوری بزرگ شود که در بزرگسالی سگی خوش رفتار شود.
سلامتی
همه ی داکسهوندها به بیماریهایی که در زیر اشاره میکنیم، مبتلا نمیشوند، اما بالا بردن اطلاعات و آگاهی درمورد این بیماریها میتواند به شما برای مراقب بهتر از سگتان کمک کند.
این سگ که در اصل برای شکار پرورش یافته است، ممکن است رفتاری مربوط به آن را نشان دهند. آنها برای چاله کندن پرورش یافتهاند و همین غریزه ممکن است باعث شود، باغچهتان را حسابی به هم بریزد. آنها پرورش یافتهاند که در شکار سرسخت باشند، بهخاطر همین ممکن است برای یک تشویقی شما را به ستوه بیاورند. آنها پرورش یافتهاند که نهتنها شکار کنند، بلکه شکار خودشان را بکُشند و در خانهی شما شکار او احتمالاً اسباببازیهایش خواهند بود که یکی بعد از دیگری نابودشان خواهد کرد. بیماری مهرهای دیسک (Intervertebral Disc Disease): داکسهوندها بهطور خاص در معرض ابتلا به بیماریهای پشت و کمر هستند. این بیماری ممکن است در اثر پریدن از جای بلند است یا ژنتیکی اتفاق بیفتد. علائم این بیماری عبارتند از: ناتوانی در ایستادن روی پاهای عقبی، فلج و گاهی هم از دست دادن کنترل ادرار یا مدفوع. خیلی مهم است که همیشهموقع بغل کردن سگتان پشت و زیر او را خوب نگه دارید. درمان این مشکل در داکسهوندها از داروهای ضدالتهاب تا جراحی برای برداشتن دیسکی که مشکلساز شده است یا حتی استفاده از ویلپرهای مخصوص متغیر است. بعضی سرپرستهای داکسهوندها گزارش دادهاند که استفاده از طب سوزنی، کاردرمانی و توانبخشی برای سگشان بسیار مفید واقع شده است. صرع (Epilepsy): داکسهوندها بسیار در معرض ابتلا به غشهای صرع هستند. گفته میشود که این بیماری یا ارثی است و یا در اثر افتادن یا ضربهی محکم به سر اتفاق میافتد. اگر سگتان دچار غش میشود، حتماً برای تعیین درمان مناسب، او را پیش دامپزشک ببرید. در بسیاری موارد صرع با دارو قابلکنترل است. آتروفی پیشروندهی شبکیه (Progressive Retinal Atrophy): از خانوادهی بیماریهای چشمی است که موجب زوال تدریجی شبکیهی چشم میشود. در مراحل ابتدایی این بیماری، سگهای مبتلا دچار شبکوری میشوند و با پیشروی بیماری، روزها هم بینایی خود را از دست میدهند. بسیاری از این سگها بهخوبی با این وضعیت کنار میآیند، البته بهشرطی که محیط اطرافشان یکسان باقی بماند. اتساع و چرخش معده – ولولوس (Gastric Dilatation-Volvulus): به این بیماری نفخ یا باد کردن هم گفته میشود و بیمایر بسیار خطرناکی است که سگهای درشت مثل دوبرمن و ژرمن شپرد را درگیر میکند. این مشکل معمولاً درنتیجهی خوردن یک وعدهی غذایی حجیم، تندخوری، نوشیدن مقدار زیاد آب بعد از غذا و ورزش شدید بروز میکند. هر چهس ن سگ بالاتر باشد، خطر ابتلا به این مشکل بیشتر خواهد بود. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که معده بهخاطر ورود گاز و هوا متورم شود و پیچ بخورد. سگی که دچار این بیماری میشود، نمیتواند آروغ بزند یا استفراغ کند تا بتواند خود را از شر هوای اضافی داخل معدهاش خلاص کند. بهخاطر همین از برگشت خون به قلب جلوگیری میشود. فشارخون سگ پایین میاید و باعث میشود سگ دچار شوک شود. اگر سریعاً مراقبتهای لازم انجام نشود، سگ ممکن است درمعرض مرگ قرار گیرد. به همین دلیل درصورت مشاهدهی هر کدام از علائم نفخ مثل تورم معده، ترشح بیاندازهی بزاق، قی کردن، ضعف، بیقراری و ضربان قلب بالا، مخصوصاً بعد از غذا خوردن،، فوراً سگتان را پیش دامپزشک ببرید. بیماری کوشینگ (Cushings Disease): این بیماری زمانی اتفاق میافتد که بدن مقدار زیادی هورمون کوتیزول ترشح میکند. دلیل آن میتواند عدم تعادل در غده هیپوفیز یا غدهی فوقکلیوی باشد یا همچنین ممکن است که این میزان بالای کورتیزول در بدن سگ بهخاطر مشکل و بیماری دیگری در او تولید شده باشد. متداولترین علائم این بیماری ادرار کردن و تشنگی و آب خوردن زیاد است. اگر سگتان این علائم را از خود نشان داد، حتماً او را پیش دامپزشک ببرید. درمانهایی برای این بیماری در نظر گرفته میشود که از مصرف دارو تا برداشتن غده متغیر است. دیابت سگ (Canine Diabetes Mellitus): یکی از بیماریهایی که زیاد در داکسهوندها دیده میشود، بیماری دیابت است، مخصوصاً در سگهایی که اضافه وزن داشته باشند. دیابت با رژیمغذایی و تزریق روزانهی انسولین قابل درمان است. نشانههای آن عبارتن داز: ادرار و تشنگی زیاد و همچنین کم شدن وزن باوجود کم نشدن اشتها. ناشنوایی (Deafness): سگ نژاد داکسهوند میتواند از یک یا هر دو گوش ناشنوا شود. اگر یکی از گوشهایش ناشنوا باشد، میتواند یک زندگی تقریباً عادی را طی کند. ولی سگی که شنوایی هر دو گوش خود را از دست داده است، باید آموزشها و تکنیکهای لازم را یاد بگیرد تا بتواند به زندگی خود ادامه دهد.
مراقبت و نگهداری
داکسهوندها استقامت و انرژی بسیار بالایی دارند. آن ها عاشق پیادهروی و بازی کردن با سگ های دیگرند، همینطور عاشق شکار و حفاری کردن. داخل خانه هم سگهای بسیار فعالیاند و اگر روزانه به اندازهی کافی ورزش بیرون از خانه داشته باشند، حتی با خانههای کوچک هم کنار میآیند. دو بار پیادهروی ۱۰ دقیقهای در روز برای آنها کافی است. گاهی هم که فرصت پیادهروی ندارید، کمی بازی پرفعالیت در خانه نیازشان را برطرف میکند.
این نژاد برای زندگی بیرون از خانه مناسب نیست و باید در خانه زندگی کند. داکسهوندها ممکن است با پریدن از روی مبلمان خانه کمرشان آسیب ببیند، بنابراین بهتر است برایشان پله تهیه کنید و استفاده از آن را به آن ها آموزش دهید. همیشه موقع بلند کردن یا بغل کردن داکسهوندها مطمئن شوید که سینه و زیر بدنشان را به خوبی گرفتهاید.
تشویقی داکسهوندها
اگر انگیزهی کافی برای شان ایجاد شود، سریع یاد میگیرند. برای جلب توجهشان به آموزشان میتوانید از تکنیک تشویقی مثبت استفاده کنید، با تشویقی و اسنک سگ یا اسباببازی محبوبشان. اگر از داکسهوند بخواهید یک تمرین را مدام و مدام تکرار کند، خیلی زود بیحوصله میشود، به همین دلیل جلسات آموزششان باید مفرح و جالب باشد.
آموزش دستشویی به این نژاد ممکن است کمی سخت باشد و برای آموزششان نیاز به صبر و ثباتقدم دارید. توصیه میشود از جعبه آموزشی هم برای این منظور استفاده کنید.
استفاده از جعبه آموزشی
استفاده از جعبه آموزشی کمکتان میکند جز آموزش دستشویی، مطمئن شوید که داکسهوندتان وارد جایی که نباید بشود هم نمیشود. داکسهوندها هم مثل سگهای دیگر در تولگی ممکن است خرابکار شوند. استفاده از جعبه آموزشی در تولگی کمک میکند محدود بودن را هم به او آموزش دهید. البته دقت کنید که هیچوقت نباید تمام روز او را در جعبه آموزشی نگه دارید. این جعبه قرار نیست زندان او باشد، فقط باید چند ساعت در آن باشد نه بیشتر.
دقت کنید که داکسهوندها ممکن است بسیار پرسروصدا باشند و زیاد واقواق کنند. اگر در آپارتمان زندگی میکنید، حتماً به این موضوع توجه داشته باشید.
تغذیه
میزان غذای پیشنهادی روزانه: نیم تا یکونیم لیوان غذای خشک باکیفیت در روز
نکته: میزانی که به سگ غذا میدهید، به اندازه، هیکل، سن، سوختوساز و میزان فعالیت او بستگی دارد. سگها هم مثل انسانها ویژگیهای فردی دارند و نیازهای غذاییشان با هم فرق میکند. لازم به ذکر نیست که سگی که از نظر فیزیکی فعالیت زیادی دارد به غذای بیشتری نسبت به سگی که همیشه دراز کشیده نیاز دارد. کیفیت غذایی که میخرید هم خیلی مهم است، هرچه غذا کیفیت بالاتری داشته باشد، موادمغذی بیشتری به بدن پتتان میرساند.
رنگ مو و گرومینگ
پوشش داکسهوندهای مو کوتاه این نژاد کوتاه و براق است. داکسهوندهای تک رنگ معمولاً قرمز یا کرم اند با رگه های سیاه. داکسهوندهای دو رنگ معمولاً سیاه، شکلاتی، خاکستری یا حناییاند با خالهای قهوهای مایل به زرد یا کرم. داکسهوندهای تکرنگ معمولاً چشمانی تیرهرنگ دارند و هیچ موی سفیدی در ناحیه ی سینهشان ندارند. داکسهوندهای چندرنگ اما ممکن است چشمانی آبی داشته باشند و قسمت اعظمی از موهای جلوی سینهشان هم سفید باشد.
داکسهوندهای مو مجعد اما پوششی بسیار متفاوت با داکسهوندهای مو کوتاه دارند. پوشش رویی آنها کوتاه، ضخیم و محکم و پوشش زیرینشان نرمتر است. پوشش رویی همه جای بدن شان به جز فک، ابرو و گوشها یافت میشود. بااینکه تمام رنگهای داکسهوندهای مو کوتاه در داکسهوندهای مو مجعد هم یافت میشود، اما متداول ترین رنگ آن ها خاکستری است.
داکسهوندهای مو بلند معمولاً چشمانی به رنگ خاکستری، فندقی روشن یا سبز و آبی دارند. حتی ممکن است هر کدام از چشمهاشان یک رنگ خاص داشته باشد.
نگهداری از داکسهوندها
نگهداری از داکسهوندها چندان سخت نیست. ریزش مو دارند اما ریزش موهاشان آن قدر زیاد نیست. مگر اینکه در خاک و گل یا هر چیز دیگر غلت زده باشند، معمولاً نیازی به حمام کردن هم ندارند و بویی را که اغلب سگها میدهند، ندارند. بدن داکسهوندهای مو کوتاه را میتوانید در فواصل بین حمامها با یک حولهی مرطوب تمیز کنید. اگر در محلی زندگی میکنید که زمستانها خیلی سرد میشود، بهتر است برای داکسهوند مو کوتاهتان یک ژاکت گرم تهیه کنید.
داکسهوندهای مو مجعد به شانه زدن منظم نیاز دارند و دو تا سه بار در سال باید موهاشان مرتب و کوتاه شود.
داکسهوندهای مو بلند هم باید به صورت منظم شانهکشی شوند تا از گرهخوردن موهاشان جلوگیری شود. این داکسهوندها بیشتر از داکسهوندهای مو کوتاه نیاز به حمام کردن دارند و حتماً باید بعد از حمام موهاشان را با سشوار خشک کنید.
برای تمام انواع و اندازههای داکسهوند باید توجه دقیق به گوشهاشان داشته باشد چون ممکن است مرکز تجمع قارچ، باکتری و کنه شود. گوشهای سگتان را به صورت هفتگی چک کنید تا مطمئن شوید که علائم عفونت مثل قرمزی یا بوی بد در آنها وجود ندارد. همینطور اگر گوشهای سگتان خیس شد، باید بهخوبی آن را چک و خشک کنید. موقع چک کردن گوشهای سگتان با استفاده از یک گوشپاککن که با محلول شستشوی مخصوص گوش سگ مرطوب شده است، آن را تمیز کنید تا از ایجاد عفونت جلوگیری شود. بههیچ عنوان چیزی وارد کانال گوش او نکنید و فقط قسمت بیرون گوش را تمیز کنید.
حداقل هفتهای دو تا سه مرتبه باید دندانهاشان را مسواک بزنید تا از ایجاد جرم و تارتار بر روی دندانها و باکتری داخل آن ها جلوگیری کنید. همچنین برای جلوگیری از بیماریهای لثه و بوی بد دهان، توصیه میشود روزانه دندانهاشان را مسواک بزنید.
کوتاه کردن ناخن ها
اگر سگ تان خودش به صورت طبیعی ناخنهایش را کوتاه نمیکند، یک تا دو بار در ماه ناخنهایش را کوتاه کنید. اگر صدای برخورد ناخنهای سگتان با زمین را شنیدید، یعنی وقت کوتاه کردنشان است. یادتان باشد در ناخن سگها رگهای خونی وجود دارد که اگر بیش از حد مجاز کوتاهشان کنید، باعث خونریزی میشود و برای سگتان بسیار دردناک خواهد بود. اگر برای کوتاه کردن ناخن سگها تجربهی کافی ندارید، حتماً از متخصص و فردی باتجربه بخواهید این کار را برای سگتان انجام دهد.
در زمان گرومینگ حتماً به علائم قرمزی، خراش، جوش و التهاب در پوست، گوشها، بینی، دهان، چشمها و پاهایش دقت کنید. چشمها باید شفاف باشند و هیچ قرمزی و ترشحی نداشته باشند. معاینهی هفتگی کمک میکند در صورت بروز مشکل زودتر متوجه شوید و درمان را شروع کنید.
ارتباط با کودکان و حیواناتخانگی دیگر
داکسهوندها رابطهی خوبی با بچههای خانوادهی خود دارند، البته به شرط آنکه زود به همدیگر معرفی شوند. اما ممکن است از بچههای دوستانتان چندان خوششان نیاید، به همین دلیل همیشه موقع بازی باید حواستان به آنها باشد.
داکسهوند بهخاطر پشت درازی که دارد، اگر خوب بلند نشود و بهدرستی در آغوش گرفته نشود. خیلی راحت آسیب میبیند. در خانه قانون بگذارید که بچهها فقط وقتی سگ روی زمین است و خودشان هم نشستهاند میتوانند با او بازی کنند. به کودکان آموزش دهید که چطور باید به سگها نزدیک شوند و آنها را لمس کنند و هیچوقت بچههای خیلی کوچک و سگها را با هم تنها نگذارید. به کودکانتان بیاموزید که هیچوقت به سگی که خوابیده یا در حال غذا خوردن است نزدیک نشود یا سعی نکند غذای او را بگیرد.
داکسهوندها با سگ ها و پت های دیگر هم بهخوبی کنار میآیند، مخصوصاً اگر در زمان تولگی به آن ها معرفی شده باشند.