نژاد دوبرمن پینچر در اواخر قرن نوزدهم در آلمان بهعنوان سگ نگهبان پرورش داده شد. اجداد دقیق آنها ناشناخته است، اما به نظر ميرسد ترکیبی از نژادهای مختلف از جمله روتوایلر ، تریر سیاه و پینشر باشد. دوبرمن پینچر با مو و پوشش براق، هيكل ورزشی و ماهیچهای ظاهری بسیار اشرافی دارد. او یک سگ بسیار پرانرژی و باهوش است که برای کارهای پلیس و ارتش، سگ ورزشکار و همچنین همراه و همدم خانواده بسیار مناسب است.
ویژگیهای عمومی
هایلایتها
- دوبرمنها بسیار پرانرژیاند و به تمرین و ورزش زیاد و مداوم نیاز دارند.
- دوبرمن ذاتاً یک سگ محافظ است و اگر نقش نگهبان خانه را بر عهده گرفت، تعجب نکنید.
- اگر شما رهبری قوی نباشید، دوبرمن نقش رهبر خانه را بر عهده خواهد گرفت. آمرزش زودهنگام و مستمر میتواند نقش شما بهعنوان رهبر را در ذهن او جا بیندازد.
- دوبرمنها به هوای سرد حساساند و زمستانها باید در جای مسقف زندگی کنند (داخل خانه کنار شومینه را ترجیح میدهند).
- دوبرمن پینشر یک سگ خانواده است و نباید تنها گذاشته شود. عاشق این هستند که در فعالیتهای خانوادگی شرکت کنند.
- دوبرمنها به بدخلقی معروفاند و حتا اگر سگ شما خوشاخلاق و مهربان باشد، باز هم ممکن است دوستان و همسایگان را بترساند.
تاریخچه
روزگاری در اواخر قرن نوزدهم یک مأمور جمعآوری مالیات به نام لوئیس دوبرمن که در شهر آپولدا در منطقهی تورینگن آلمان زندگی میکرد. کار او برای جمعآوری پول خطرناک بود زیرا در این منطقه راهزنانی وجود داشتند که ممکن بود حین انجام کار به او حمله کنند. از آنجا که دوبرمن شکارچی سگ ماهری بود، اغلب او را برای محافظت همراه خود میبرد. آقای دوبرمن با ایدهی نژادی بهعنوان یک همراه و محافظ شروع به پرورش این سگ کرد. نتیجه آزمایشات پرورشی او دوبرمن پینشر اولیه بود. هیچ گزارشی در مورد اینکه آقای دوبرمن برای ایجاد این نژاد از چه سگهایی استفاده کرده است وجود ندارد، اما به نظر میرسد که روتوایلر، پینشر آلمانی و تریرهایی با رنگ مشکی و کرم، بخشی از این ترکیب بوده باشند. دابی برای اولین بار در سال ۱۸۷۶ نمایش داده شد و با شور و شوق زیادی هم از او استقبال شد. بعد از مرگ آقای دوبرمن در سال ۱۸۹۴، ترکیب واقعی برای پرورش سگهای دوبرمن با او به خاک سپرده شد. بااینحال، بهدلیل مشارکت او در پرورش این نژاد، نام او روی این نژاد گذاشته شد. در اواخر قرن نوزدهم، پرورشدهندگان آلمانی که کار دوبرمن را ادامه میدادند، در درجه اول به عملکرد این نژاد توجه داشتند تا ظاهر آن. آنها میخواستند دوبرمن یک «سگ فوقالعاده» باشد. در ابتدا فقط شجاعترین، باهوشترین، سریعترین و سرسختترین سگها را پرورش میدادند که تقریباً موفق شدند. اینطور بود که این نژاد به سرسختی و خشونت معروف شد. پرورشدهندهای بهنام اوتو گوئلِر دوبرمن را به سگی قابلاستفادهتر تبدیل کرد و در سال ۱۹۰۰، کلوب کنل آلمان دوبرمن پینشر را بهعنوان یک نژاد پذیرفت. پس از سال ۱۹۲۱ و جنگ جهانی دومنژاد دوبرمن پینشر دوباره در آلمان در معرض خطر قرار گرفت. بسیاری تصور میکنند که اگر آمریکاییها قبلاً سگهای زیادی را به ایالات متحده نمیآوردند، این نژاد منقرض می شد. در اواسط دهه ۱۹۰۰ آلمانیها کلمه پینشر را از این نام این نژاد بیرون کشیدند و انگلیسیها هم چند سال بعد آن را کنار گذاشتند. با گذشت سالها، پرورشدهندگان با جدیت تلاش کردهاند تا بهترین نتیجه را از شخصیت اصلی دوبرمن بگیرند. اگرچه دوبرمن از خانواده خود بهخوبی محافظت میکند، اما به عنوان یک همراه مهربان و وفادار هم شناخته میشود.
اندازه
نرهای این نژاد ۷۲-۶۶ سانتیمتر و مادههای آن ۶۸-۶۱ سانتیمتر قد دارند. وزن نر و مادهای این نژاد بین ۳۲ تا ۴۵ کیلوگرم است.
شخصیت
یک سگ فوقالعاده باهوش و فوقالعاده فعال ــ این چیزی که هنگام گرفتن یک دوبرمن پینشر مشاهده میکنید. همچنین سگی بسیار وفادار و قابلاعتماد خواهید داشت که با خانوادهاش حسابی سرگرم خواهد شد. آنها طبیعتاً یک محافظ هستند که وقتی فکر کنند خانوادهشان در معرض خطر است، بلافاصله وارد عمل میشوند. اما بیدلیل خشن نمیشوند و پرخاشگری نمیکنند. دوبرمن دوست دارند چه از نظر جسمی و چه ذهنی مشغول باشد. خیلی سریع یاد میگیرند و آموزششان آسان است. چون خیلی زود یاد میگیرند، تازه و جدید بودن آموزشها برای آنها سخت است. آنها میتوانند نظر شخصی خودشان را درمورد مسائل داشته باشند، بااینحال بریا صاحبی که که مهربان و در رفتار ثابتقدم است، یکدنده نیستند. بزرگ شدن دوبرمن کمی طول میکشد و تا سه یا چهار سالگی مثل توله میمانند. خلقوخوی آنها تحتتأثیر عوامل مختلفی است، از جمله وراثت، آموزش و اجتماعی شدن. پاپیها خوشاخلاق معمولاً کنجکاو و بازیگوشاند و دوست دارند به آدمها نزدیک شوند و در آغوش گرفته شوند. دیدن والدین و خواهر و برادرهای سگ در ارزیابی شخصیت او وقتی بزرگ شد بسیار مفید است. دوبرمن هم مانند هر نژاد دیگر، باید زود اجتماعی شود ــ با سگها، آدمها و موقعیتهای جدید آشنا شود تا دربزرگسالی آرام و بیخطر باشد. این کار باعث میشود در بزرگسالی سگتان خوشرفتار باشد.
سلامتی
دوبرمن بهطورکلی سگ سالمی است ولی آنها هم مانند نژادهای دیگر ممکن است به بعضی مشکلات جسمانی مبتلا شوند. البته همهی دوبرمنها به این بیماریها دچار نمیشوند، ولی خیلی مهم است که اگر میخواهید این نژاد را داشته باشید، با مشکلات احتمالی آن از قبل آشنا شوید.
- بیماری فون ویلبراند: یک اختلال خونی ژنتیکی است که مربوط به توانایی حیوانات در لخته شدن خون می باشد. علائم اصلی این بیماری خونریزی بیش از حد پس از ایجاد زخم یا جراحت است.
- دیسپلازی مفصل لگن: یک بیماری ارثی است که در آن استخوان ران متناسب با مفصل ران نیست. در بعضی سگهای مبتلا به این بیماری، درد یا لنگیدن در یک یا هر دو پا دیده میشود و جز این ممکن است هیچ علامت و نشانهی دیگری در سگتان نبینید. این نقص ژنتیکی با عوامل محیطی مثل رشد سریع که درنتیجه یک رژیمغذایی پرکالری اتفاق میافتد یا آسیبهای ناشی از پریدن از جای بلند وخیمتر میشود.
- آتروفی پیشروندهی شبکیه: از خانوادهی بیماریهای چشمی است که موجب زوال تدریجی شبکیهی چشم میشود. در مراحل ابتدایی این بیماری، سگهای مبتلا دچار شبکوری میشوند و با پیشروی بیماری، روزها هم بینایی خود را از دست میدهند. بسیاری از این سگها بهخوبی با این وضعیت کنار میآیند، البته بهشرطی که محیط اطرافشان یکسان باقی بماند.
- کمکاری تیروئید: اختلالی در غدهی تیروئید است که گفته میشود مشکلاتی مثل صرع، ریزش مو، چاقی، بیحالی، لکههای تیرهی پوستی و مشکلات پوستی دیگر ایجاد میکند. این بیماری با دارو و رژیمغذایی درمان میشود.
- سندروم وُبلر: بیماریای ارثی است که در نژاد دوبرمن بسیار شایع است. سگی که مبتلا به این سندروم باشد، دچار فشردگی ستونفقرات است. دلیل اصلی آن، بیثباتی مهرهی گردن یا ناهنجاری مانال ستونفقرات است. سگهایی که دچار نوع وخیم این بیماری هستند، دچار گردندرد، فلج و ناتوانی در پاها میشوند. در چنین شرایطی حتا جراحی هم شاید کمکی نکند، زیرا در بعضی موارد ممکن است جراحی باعث وخیمتر شدن وضعیت سگ شود.
- کاردیومیوپاتی: بیماری عضلهی قلب است که نازک و ضعیف میشود. مشخصهی این بیماری انبساط یا گشاد شدن محفظهی قلب است که موجب بزرگ شدن غیرعادی قلب میشود. این بیماری درنهایت منجر به نارسایی قلب میشود، زیرا عضلهی قلب تخریبشده ضعیفتر از آن است که بتواند خون را بهخوبی به بقیهی بدن پمپاژ کند. درمانهای مختلفی برای این بیماری انجام میشود که شامل اکسیژن، مایعدرمانی و داروهای تقویت عملکرد قلب میشود.
- آلبینیسم (زالی): یک بیماری ژنتیکی است که ممکن است دوبرمنها را درگیر کند. مهمترین علامت این بیماری، سفیدی پوست و رنگ صورتی بینی سگ است. در این بیماری رنگ چشمها هم روشن و آبی خواهد بود. آلبینوها به نور خورشید حساسیت دارند و ممکن است دچار مشکلات و بیماریهای مختلفی مثل سرطان و مشکلات چشم شوند. پرورش سگهای مبتلا به این بیماری نباید ادامه پیدا کند.
- کچلی تکهای رنگی: یک نوع بیماری پوستی است که معمولاً دوبرمنهای آبی و گایه دوبرمنهای قرمز را دچار میکند. اکثر سگهایی که به این بیماری مبتلا هستند، معمولاً با پوشش بدنی معمولی به دنیا میآیند اما از سن ۴ ماهگی تا ۳ سالگی نشانههای این بیماری بروز میکند. همزمان با رشد کردن سگ و رسیدن او به سن بلوغ، موهای او شکننده شده و تکهتکه ریزش پیدا خواهد کرد. البته فقط قسمتهای از پوشش بدن او که آبی رنگ است تحتتأثیر این بیماری قرار میگیرد. این بیماری غیرقابلدرمان است اما استفاده از شامپوهای درمانی میتواند در کاهش آن موثر باشد.
- نارکولپسی (حمله خواب): نوعی اختلال عصبی است که در آن مغز قادر به تنظیم الگوهای خواب-بیدار نیست. سگی که دچار این بیماری است ممکن است ناگهان خوابآلود شود و درواقع بخوابد. تحقیقات بیشتر در زمینهی این بیماری همچنان در حال انجام است.
- اتساع و چرخش معده – ولولوس: به این بیماری نفخ یا باد کردن هم گفته میشود و بیمایر بسیار خطرناکی است که سگهای درشت مثل دوبرمن و ژرمن شپرد را درگیر میکند. این مشکل معمولاً درنتیجهی خوردن یک وعدهی غذایی حجیم، تندخوری، نوشیدن مقدار زیاد آب بعد از غذا و ورزش شدید بروز میکند. هر چهس ن سگ بالاتر باشد، خطر ابتلا به این مشکل بیشتر خواهد بود. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که معده بهخاطر ورود گاز و هوا متورم شود و پیچ بخورد. سگس که دچار این بیماری میشود، نمیتواند آروغ بزند یا استفراغ کند تا بتواند خود را از شر هوای اضافی داخل معدهاش خلاص کند. بهخاطر همین از برگشت خون به قلب جلوگیری میشود. فشارخون سگ پایین میاید و باعث میشود سگ دچار شوک شود. اگر سریعاً مراقبتهای لازم انجام نشود، سگ ممکن است درمعرض مرگ قرار گیرد. به همین دلیل درصورت مشاهدهی هر کدام از علائم نفخ مثل تورم معده، ترشح بیاندازهی بزاق، قی کردن، ضعف، بیقراری و ضربان قلب بالا، مخصوصاً بعد از غذا خوردن،، فوراً سگتان را پیش دامپزشک ببرید.
مراقبت و نگهداری
دوبرمن برای زندگی بیرون شهر و روستایی بسیار مناسب است. نیاز به ورزش و دویدن روزانه دارد و اگر اهل ورزش نیستید یا وقت کافی برای تمرین دادن سگتان ندارید، دوبرمن انتخاب خوبی براش شما نیست. این نژاد به حیاطی حصارکشیشده نیاز دارد که هم خودش در امنیت باشد و هم امنیت آدمها و حیوانات دیگری که ممکن است ناآگاهانه وارد قلمرو او شوند حفظ شود. بهتر است که سگ دوبرمن بهمدت طولانی در خانه تنها نماند. همینطور بهتر است او را به زنجیر نبندید. او باید بهعنوان عضوی از خانواده قلمداد شود و از اینکه بتواند در فعالیتهای خانواده شرکت کند، لذت میبرد. سگ دوبرمن از تولگی به اجتماعی شدن و آموزش نیاز دارد. او هم مانند هر نژاد دیگری اگر در تولگی بهدرستی اجتماعی نشود، ممکن است خجالتی یا ستیزهجو شود. اجتماعی کردن او در تولگی باعث میشود در بزرگسالی سگی خوشرفتار داشته باشید. اکثراً مردم از سگ دوبرمن واهمه دارند. به همین دلیل بهتر است در محیطهای عمومی به او لیش ببندید.
تغذیه
مقدار روزانه توصیه شده: روزانه یدو و نیم تا سه و نیم فنجان غذای سگ خشک با کیفیت بالا که به دو وعده تقسیم شود. نکته: میزانی که به سگ غذا میدهید، به اندازه، هیکل، سن، سوختوساز و میزان فعالیت او بستگی دارد. سگها هم مثل انسانها ویژگیهای فردی دارند و نیازهای غذاییشان با هم فرق میکند. لازم به ذکر نیست که سگی که از نظر فیزیکی فعالیت زیادی دارد به غذای بیشتری نسبت به سگی که همیشه دراز کشیده نیاز دارد. کیفیت غذایی که میخرید هم خیلی مهم است، هرچه غذا کیفیت بالاتری داشته باشد، موادمغذی بیشتری به بدن پتتان میرساند. برای رو فرم نگه داشتن دوبرمن بهتر است همیشه غذایش را وزن کنید و به او بدهید و به جای اینکه غذایش همیشه جلو رویش باشد و بهتر است در دو وعدهی مشخص به او غذا بدهید.
ویژگیهای ظاهری
پوشش نرم و براق دوبرمنها موهایی کوتاه دارد که روی پوست او خوابیده است. بعضی از دوبرمنها در اطراف گردن و زیر پوشش اصلی خود، یک پوشش اضافی سبک دارند. رنگ پوشش آنها سیاه، قرمز، آبی و حنایی است. بالای چشمها، روی پوزه، گردن، سینه، دستها و پاهایش هم علامتهایی دارد. پوشش براق دوبرمنها نیاز کمی به مراقبت و نگهداری دارد. آنها سگهای تمیزیاند و بوی کمی دارند. البته نباید گول موهای کوتاهشان را بخورید، این موهای کوتاه هم ریزش دارد، شانه زدن هفتگی برایشان کافی است و زمانی که داخل خاک و گل بازی میکنند هم حمامشان کنید. دندانهایشان را حداقل سه مرتبه در هفته مسواک بزنید تا جرم و باکتریهای روی آن از بین برود. حتا خوب است که مسواک زدن را روزانه برایشان انجام دهید تا از بیماریهای دهان و دندان جلوگیری شود و دهانشان بوی بد نگیرد. ماهی یکبار ناخنهایش را کوتاه کنید. وقتی صدای برخورد ناخنهای سگتان روی زمین را میشنوید یعنی وقت کوتاه کردن ناخنهایش رسیده است. اگر ناخنهای سگتان کوتاه و مرتب باشد کمک میکند پاهایش همیشه در وضعیت خوبی مانده و تن و بدن خودتان هم از خراشهای او در امان بماند. گوشهایش را بهصورت هفتگی چک کنید تا قرمزی نداشته و بوی بد ندهد، چون اینها میتواند نشانهی عفونت گوش باشد. موقع چک کردن گوشهایش آنرا با پنبهی مرطوب بهآرامی پاک کنید تا از بروز عفونت جلوگیری شود. به هیچعنوان چیزی وارد مجرای گوش او نکنید، فقط کافی است که قسمت بیرونی آن را تمیز کنید. سگ تان را از تولگی به برس کشیدن موهایش عادت دهید. هرازگاهی پاها، دهان و گوشهایش را چک کنید. باید کاری کنید که گرومینگ برایش تجربهای لذتبخش شود، با یک عالم تحسین و تشویقی. در زمان گرومینگ حتماً به علائم قرمزی، خراش، جوش و التهاب در پوست، گوشها، بینی، دهان، چشمها و پاهایش دقت کنید. چشمها باید شفاف باشند و هیچ قرمزی و ترشحی نداشته باشند. معاینهی هفتگی کمک میکند در صورت بروز مشکل زودتر متوجه شوید و درمان را شروع کنید.
ارتباط با کودکان و حیواناتخانگی دیگر
دوبرمنی که خوب پرورش یافته باشد، سگ فوقالعادهای برای خانواده خواهد بود. وی تا زمانی که بهخوبی اجتماعی و تربیت شده باشد، قابلاعتماد است و میتواند از کودکان در خانوادهی خود محافظت کند. البته بچهها هم باید با سگتان خوشرفتار باشند و رفتار خوب بچهها از طرف دوبرمن بیپاسخ نخواهد بود. در تمام شرایط وقتی سگها کنار بچهها هستند، باید تحتنظر یک بزرگتر قرار گیرند. به کودکان آموزش دهید که چطور باید به سگها نزدیک شوند و آنها را لمس کنند و هیچوقت بچههای خیلی کوچک و سگها را با هم تنها نگذارید. به کودکانتان بیاموزید که هیچوقت به سگی که خوابیده یا در حال غذا خوردن است نزدیک نشود یا سعی نکند غذای او را بگیرد. دوبرمنها با سگها و حیواناتخانگی دیگر هم رفتاری دوستانه دارند، مخصوصاً اگر در کنار آنها بزرگ شده باشند. البته دوبرمنها ممکن است نسبت به سگهای خارج از خانواده کمی پرخاشگر باشند، البته اگر آنها را تهدیدی برای خانوادهی خود احساس کنند.